فقط چند روز تا واریز کالابرگ الکترونیک جدید | سبد جدید کالابرگ چقدر می‌ارزد؟

طرح کالابرگ الکترونیکی آبان ۱۴۰۴ به مرحله اجرا می‌رسد؛ تصمیمی که به گفته مسئولان اقتصادی کشور، نقطه عطفی در نظام توزیع یارانه‌ها و حمایت از اقشار کم‌درآمد است. دولت با هدف حمایت معیشتی هدفمند و مهار تورم کالاهای اساسی، در نظر دارد پرداخت یارانه نقدی را به شکل اعتبار کالابرگ برای خرید اقلام ضروری تغییر دهد.

در این گزارش جامع، جزئیات زمان‌بندی شارژ، ترکیب جدید سبد کالاها، نحوه تأمین منابع و وضعیت حذف یارانه‌بگیران پردرآمد را بررسی می‌کنیم.

کالابرگ الکترونیکی چیست و چرا دوباره اجرا می‌شود؟

کالابرگ الکترونیکی نوعی یارانه غیرنقدی هوشمند است که از طریق کارت بانکی یا اپلیکیشن «سما» به خانوارهای مشمول اختصاص داده می‌شود. با این اعتبار، سرپرستان خانوار می‌توانند از فروشگاه‌های طرف قرارداد، کالاهای اساسی را با قیمت ثابت و یارانه‌ای خریداری کنند.

دولت اعلام کرده است که هدف اصلی از اجرای دوباره این طرح در آبان ۱۴۰۴، جلوگیری از تبدیل یارانه نقدی به تورم و افزایش امنیت غذایی خانوارهای کم‌درآمد است.

زمان و نحوه شارژ کالابرگ الکترونیکی در آبان ۱۴۰۴

بر اساس مصوبه سران قوا و اعلام رسمی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها،
 اعتبار کالابرگ الکترونیکی از ابتدای آبان ۱۴۰۴ شارژ خواهد شد.

خانوارهای مشمول می‌توانند مانند قبل، با کارت بانکی سرپرست یا اپلیکیشن معرفی‌شده، نسبت به خرید اقلام کالایی از فروشگاه‌های دارای پایانه مخصوص اقدام کنند.

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در این‌باره گفت:

«اعتبار هر خانوار هم‌زمان با شارژ یارانه نقدی در ابتدای ماه فعال می‌شود و در صورت عدم استفاده تا پایان ماه به حساب نقدی واریز نخواهد شد.»

ثبات قیمت کالاهای مشمول با ارز ترجیحی ۲۸,۵۰۰ تومانی

یکی از نگرانی‌های همیشگی مردم، افزایش قیمت کالاها پس از واریز کالابرگ است. دولت برای جلوگیری از این اتفاق، اعلام کرده است که تأمین کالاهای مشمول طرح با ارز ترجیحی ۲۸,۵۰۰ تومانی انجام می‌شود تا قیمت‌ها برای مصرف‌کننده ثابت بماند.

 این سیاست باعث می‌شود خانوارها بتوانند کالاهای اساسی را با نرخ قبل از تورم ارزی تهیه کنند.

 دولت متعهد شده است مابه‌التفاوت بین نرخ آزاد ارز و نرخ ترجیحی را پرداخت کند تا هیچ فشار تورمی جدیدی ایجاد نشود.

تغییرات مهم در سبد کالایی آبان ۱۴۰۴

در طرح جدید، سبد کالاها بازطراحی شده است تا اقلام مؤثرتر، باارزش غذایی بالاتر و ضروری‌تر در دسترس خانوارها قرار گیرد.

سبد جدید شامل ۱۳ قلم کالای اساسی است که بر اساس نیازسنجی وزارت جهاد کشاورزی انتخاب شده‌اند:

1. برنج ایرانی

2. روغن مایع

3. ماکارونی

4. مرغ تازه

5. گوشت قرمز

6. تخم‌مرغ

7. لبنیات (شیر، ماست، پنیر)

8. حبوبات

9. نان بسته‌بندی

10. قند و شکر

11. چای

12. رب گوجه‌فرنگی

13. تن ماهی

در طرح جدید، خانوارها می‌توانند بر اساس اعتبار خود، ترکیب خرید را شخصاً انتخاب کنند؛ محدودیت اجباری برای اقلام وجود ندارد.

منابع تأمین مالی کالابرگ الکترونیکی از کجاست؟

اجرای مجدد کالابرگ بدون پشتوانه مالی پایدار ممکن نبود. طبق اعلام رسمی مجلس، منابع مالی اجرای کالابرگ از محل حذف یارانه نقدی دهک‌های پردرآمد تأمین می‌شود.

جزئیات تأمین منابع:

• حذف یارانه نقدی دهک‌های ۸، ۹ و ۱۰ بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۴

• صرفه‌جویی سالانه حدود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان از محل این حذف‌ها

• تخصیص مستقیم این منابع برای افزایش اعتبار کالابرگ دهک‌های پایین‌تر

به این ترتیب، دولت قصد دارد عدالت در پرداخت یارانه‌ها را افزایش دهد و منابع را به سمت دهک‌های ۱ تا ۷ که واقعاً نیازمند هستند، هدایت کند.

حذف یارانه نقدی مهر ۱۴۰۴؛ نشانه اجرای سیاست جدید

در مهرماه ۱۴۰۴، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها مرحله ۱۷۶ واریز یارانه نقدی را انجام داد. مبلغ پرداختی برای هر نفر ۳۰۰ هزار تومان بود.
اما نکته مهم، حذف بیش از ۱.۴ میلیون نفر از فهرست یارانه‌بگیران در این مرحله بود؛ اقدامی که نشانه آغاز اجرای تدریجی حذف دهک‌های پردرآمد است.

طبق برآوردها، تا پایان سال ۱۴۰۴ حدود ۱۸ میلیون نفر از دریافت یارانه نقدی خارج می‌شوند تا منابع آزادشده صرف کالابرگ دهک‌های پایین‌تر گردد.

زیرساخت‌های فنی طرح کالابرگ: از چالش تا آمادگی نهایی

تأخیرهای قبلی در اجرای این طرح عمدتاً ناشی از مشکلات فنی و ضعف زیرساخت‌های نرم‌افزاری و اطلاعاتی بود.

در مرحله جدید، سه اقدام اساسی برای رفع این مشکلات انجام شده است:

1. تکمیل پایگاه داده یارانه‌بگیران:
   با همکاری وزارت کار، سازمان هدفمندسازی و برنامه و بودجه، اطلاعات خانوارها به‌روزرسانی شده است.

2. ارتقای سامانه تراکنش‌ها:
   سیستم کالابرگ اکنون توانایی مدیریت میلیون‌ها تراکنش در روز را دارد.

3. افزایش تعداد فروشگاه‌های طرف قرارداد:
   تا آبان ۱۴۰۴، بیش از ۷۰ هزار فروشگاه به شبکه کالابرگ متصل شده‌اند.

نحوه استفاده از کالابرگ الکترونیکی؛ آموزش گام‌به‌گام

مرحله ۱: اطلاع از میزان اعتبار

از طریق پیامک، اپلیکیشن سما یا سایت سازمان هدفمندسازی، مبلغ اعتبار هر خانوار قابل مشاهده است.

مرحله ۲: انتخاب فروشگاه

فروشگاه‌های متصل به شبکه کالابرگ، دارای برچسب مخصوص هستند.

مرحله ۳: خرید کالا

با کارت بانکی یا رمز پویا می‌توانید تا سقف اعتبار خود خرید انجام دهید.

مرحله ۴: تسویه خودکار

پس از خرید، مبلغ اعتبار به‌صورت خودکار از حساب کالابرگ کسر می‌شود.

مزایای اجرای کالابرگ الکترونیکی برای خانوارها

1. حفظ ارزش یارانه در برابر تورم

2. دسترسی آسان به کالاهای اساسی با قیمت ثابت

3. افزایش امنیت غذایی و کاهش فشار معیشتی

4. حذف واسطه‌ها و شفاف‌سازی توزیع یارانه‌ها

5. امکان مدیریت هوشمند مصرف خانوار

دیدگاه مجلس درباره عدالت در توزیع یارانه‌ها

نمایندگان مجلس تأکید دارند که اجرای کالابرگ الکترونیکی به‌معنای بازگشت به عدالت اقتصادی است.
به گفته یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی:

«پرداخت نقدی به همه مردم، عدالت نیست؛ عدالت یعنی حمایت هدفمند از نیازمندان واقعی.»

این طرح، با حذف دهک‌های بالاتر، می‌تواند به بهبود وضعیت معیشت خانوارهای کم‌درآمد کمک کند.

جدول مقایسه یارانه نقدی و کالابرگ الکترونیکی

نگرانی‌های مردم و پاسخ دولت

 افزایش قیمت کالاها: دولت اعلام کرده قیمت کالاهای مشمول با ارز ترجیحی ثابت می‌ماند.
 دسترسی فروشگاه‌ها در مناطق روستایی: طبق اعلام وزارت صمت، تا پایان پاییز ۱۴۰۴ همه فروشگاه‌های روستایی بزرگ نیز به سامانه کالابرگ متصل می‌شوند.
 عدم اطلاع‌رسانی کافی: سامانه رسمی اطلاع‌رسانی طرح کالابرگ از اواخر مهر فعال خواهد شد.

نکات مهم برای یارانه‌بگیران

• فقط سرپرست خانوار می‌تواند کالابرگ را فعال کند.

• امکان خرید قسطی با اعتبار کالابرگ وجود ندارد.

• مانده اعتبار استفاده‌نشده، به ماه بعد منتقل نمی‌شود.

• فروش کالابرگ یا انتقال اعتبار غیرقانونی است.

آینده طرح کالابرگ؛ گام بعدی در سال ۱۴۰۵

دولت در نظر دارد در سال ۱۴۰۵، کالابرگ را به حوزه‌های دیگری نیز گسترش دهد؛ از جمله کالابرگ دارویی و انرژی.
هدف، جایگزینی تدریجی یارانه نقدی با نظام جامع حمایت اعتباری است که هم تورم‌زا نباشد و هم شفافیت اقتصادی را افزایش دهد.

جمع‌بندی

اجرای کالابرگ الکترونیکی آبان‌ماه ۱۴۰۴ را می‌توان یکی از مهم‌ترین تحولات اقتصادی کشور در سال جاری دانست. این طرح نه‌تنها از فشار تورمی بر خانوارهای کم‌درآمد می‌کاهد، بلکه مسیر عدالت در توزیع یارانه‌ها را هموار می‌کند.

اگرچه اجرای آن چالش‌های فنی و اداری دارد، اما با تکمیل زیرساخت‌ها و حمایت سه قوه، به نظر می‌رسد آبان‌ماه ۱۴۰۴ آغاز فصل جدیدی از یارانه هوشمند و هدفمند در ایران باشد.

 منابع خبری معتبر

1. اقتصاد آنلاین – https://www.eghtesadonline.com

2. پایگاه اطلاع‌رسانی دولت – https://dolat.ir

3. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی – https://www.mcls.gov.ir

4. سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها – https://www.refahi.ir

5. خبرگزاری تسنیم – بخش اقتصاد