فرمول واقعی حقوق بازنشستگان کشوری | حقوق ۱۴۰۵ چطور محاسبه می‌شود؟

حقوق بازنشستگان کشوری در سال ۱۴۰۵، طبق آنچه از مسیر «افزایش سنواتی» و «ادامه متناسب‌سازی/همسان‌سازی» قابل برداشت است، احتمالاً با یک فرمول ترکیبی محاسبه می‌شود؛ یعنی ابتدا ضریب افزایش سالانه روی آخرین حکم اعمال می‌شود و سپس سهم مرحله بعدی متناسب‌سازی (مطابق روند سه‌ساله) روی بخش «افزایش متناسب‌سازی» درج‌شده در حکم‌ها محاسبه خواهد شد. البته یک نکته مهم وجود دارد: هر عدد نهایی، تا زمان نهایی‌شدن فرآیند بودجه و ابلاغ‌های رسمی، قطعی نیست و باید بر اساس احکام صادره و ضوابط ابلاغی دستگاه‌های مسئول سنجیده شود. 

در این گزارش رستا نیوز، تلاش کرده‌ایم «تصویر شفاف» از آنچه با عنوان فرمول محاسبه حقوق بازنشستگان برای سال ۱۴۰۵ مطرح می‌شود ارائه کنیم؛ از تعریف مفاهیم و مراحل تا مثال‌های عددی، خطاهای رایج و روش درست راستی‌آزمایی.

حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۵ بر چه مبنایی تغییر می‌کند؟

برای فهم فرمول، باید دو پایه اصلی را جدا کنیم:

1. افزایش سنواتی حقوق بازنشستگان
   حقوق بازنشستگان کشوری به سازوکار افزایش حقوق کارکنان دولت گره خورده است. در گزارش‌های اخیر درباره لایحه/رویکرد بودجه ۱۴۰۵، از «پیش‌بینی افزایش ۲۰ درصدی حقوق و دستمزد» صحبت شده است؛ با این توضیح که میزان نهایی می‌تواند در فرآیند بررسی و تصمیم‌گیری تغییر کند. 

2. ادامه همسان‌سازی/متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان
   در قانون برنامه هفتم توسعه، مسیر اجرای متناسب‌سازی طی یک دوره چندساله دیده شده و هدف نزدیک‌کردن دریافتی بازنشستگان به درصدی از حقوق شاغلان همتراز عنوان می‌شود؛ در بسیاری از روایت‌های رسانه‌ای، این مسیر با نسبت‌های مرحله‌ای (۴۰، ۳۰، ۳۰) توضیح داده می‌شود. 

حقوق بازنشستگان و «افزایش سنواتی» دقیقاً یعنی چه؟

افزایش سنواتی یعنی همان رشد سالانه‌ای که با ضریب مصوب/پیشنهادی در بودجه، روی آخرین حکم حقوقی بازنشسته اعمال می‌شود.

اگر در بودجه ۱۴۰۵ همان عدد «۲۰ درصد» مبنا قرار بگیرد، در ساده‌ترین حالت:

• حقوق پایه ۱۴۰۵ = آخرین حکم ۱۴۰۴ × ۱.۲۰

اما تأکید می‌شود که «۲۰ درصد» تا زمانی که مسیر تصویب و ابلاغ کامل نشود، باید به‌عنوان عدد «مطرح/پیش‌بینی‌شده» دیده شود، نه حکم قطعی همیشگی. 

حقوق بازنشستگان و «همسان‌سازی» چه نقشی در سال ۱۴۰۵ دارد؟

همسان‌سازی (یا متناسب‌سازی) یعنی تنظیم تدریجی دریافتی بازنشسته به نحوی که به سطح هدف‌گذاری‌شده نسبت به شاغل همتراز نزدیک شود. در روایت‌های منتشرشده، هدف کلی «نزدیک‌شدن به ۹۰ درصد حقوق شاغلان همتراز» و اجرای مرحله‌ای طی چند سال بیان شده است. 

نکته کلیدی اینجاست:
همسان‌سازی لزوماً به معنای یک درصد ثابت روی کل حقوق نیست. در بسیاری از فرمول‌های مطرح‌شده، مبنا «مبلغ افزایش متناسب‌سازی» درج‌شده در حکم‌های قبلی است و سهم مرحله بعدی از همان پایه محاسبه می‌شود. 

حقوق بازنشستگان ۱۴۰۵ | فرمول ترکیبی که این روزها مطرح می‌شود

طبق فرمولی که در برخی گزارش‌های رسانه‌ای درباره محاسبه جدید مطرح شده، جمع‌بندی به این شکل بیان می‌شود:

حقوق ۱۴۰۵ = (آخرین حکم ۱۴۰۴ + افزایش سنواتی) + (مبلغ افزایش مرحله قبل متناسب‌سازی در حکم × سهم مرحله بعد)

در نسخه‌ای که اقتصادآنلاین از «فرمول جدید» نقل کرده، توضیح می‌شود که ابتدا رقم متناسب‌سازیِ درج‌شده در حکم مبنا قرار می‌گیرد و سپس سهم مرحله بعدی (۳۰ درصد) از مسیر محاسباتی مشخص به دست می‌آید. 

مهم: این فرمول‌های رسانه‌ای «راهنمای فهم» هستند، نه جایگزین بخشنامه/حکم رسمی. تفاوت‌های اجرایی (آیتم‌های حکم، مزایای مستمر/غیرمستمر، کف و سقف‌ها) می‌تواند خروجی را تغییر دهد.

حقوق بازنشستگان ۱۴۰۵ | مرحله‌به‌مرحله با زبان ساده

گام اول: افزایش سنواتی حقوق بازنشستگان

آخرین حکم حقوقی سال ۱۴۰۴ را بردارید و ضریب افزایش سالانه را اعمال کنید. اگر فرض کنیم افزایش ۲۰ درصد باشد:

• حقوقِ پس از سنواتی = حقوق ۱۴۰۴ × ۱.۲۰ 

گام دوم: سهم مرحله جدید همسان‌سازی حقوق بازنشستگان

در حکم سال قبل، معمولاً یک ردیف یا عنوانی با مضمون «افزایش متناسب‌سازی/همسان‌سازی» وجود دارد. فرمول‌های مطرح‌شده می‌گویند سهم مرحله بعدی (مثلاً ۳۰ درصد) بر اساس همان مبنا محاسبه و به حقوق اضافه می‌شود.

گام سوم: جمع نهایی حقوق بازنشستگان ۱۴۰۵

عدد گام اول + عدد گام دوم = دریافتی جدید (با درنظرگرفتن آیتم‌های حکم و کسورات).

حقوق بازنشستگان | مثال عددی برای فهم بهتر فرمول (نمونه آموزشی)

فرض کنید (صرفاً مثال آموزشی):

• آخرین حکم سال ۱۴۰۴: ۱۵,۰۰۰,۰۰۰ تومان

• افزایش سنواتی فرضی ۲۰ درصد: ۳,۰۰۰,۰۰۰ تومان

• «افزایش متناسب‌سازی» درج‌شده در حکم قبلی: ۲,۰۰۰,۰۰۰ تومان

• سهم مرحله جدید (۳۰ درصد از آن بخش): ۶۰۰,۰۰۰ تومان

پس:

• حقوق پس از سنواتی: ۱۸,۰۰۰,۰۰۰

• اضافه همسان‌سازی مرحله بعد: ۶۰۰,۰۰۰

• جمع نهایی نمونه: ۱۸,۶۰۰,۰۰۰ تومان

این فقط یک مثال برای فهم سازوکار است؛ چون در عمل، آیتم‌های حکم و ضوابط اجرایی می‌تواند رقم را جابه‌جا کند.

حقوق بازنشستگان | چرا بعضی «فرمول‌های فضای مجازی» بازنشستگان را سردرگم می‌کند؟

یکی از مشکلات پرتکرار این است که برخی محاسبه‌ها:

• درصد را روی «کل دریافتی» می‌زنند، بدون توجه به آیتم‌های حکم

• همسان‌سازی را «مثل افزایش سنواتی» فرض می‌کنند

• یا سهم مرحله‌ای را غلط تعبیر می‌کنند و عددهای غیرواقعی می‌سازند

حتی در سال‌های قبل هم نمونه‌هایی از فرمول‌های نادرست منتشر شد که بعداً با احکام واقعی همخوان نبود. برای همین، معیار قطعی همیشه «ابلاغ رسمی + حکم صادره» است، نه فایل‌های دست‌به‌دست‌شده. (این رویکرد در گزارش‌های مختلف رسانه‌ای هم مورد تأکید قرار گرفته است.) 

حقوق بازنشستگان | بازنشستگان کشوری برای محاسبه درست باید کدام عدد را در حکم پیدا کنند؟

اگر قرار است از روی حکم خودتان برآورد کنید، معمولاً این موارد مهم‌اند:

• «حقوق مبنا/حقوق ثابت» یا عنوان مشابه

• ضریب افزایش سالانه (پس از ابلاغ)

• ردیف «افزایش متناسب‌سازی/همسان‌سازی» در حکم

• جمع مزایای مشمول کسور و کسورات

اگر در حکم شما عنوان متناسب‌سازی وجود دارد، همان عدد مبنای فهم سهم مرحله بعد خواهد بود (طبق روایت‌های رسانه‌ای درباره فرمول). 

حقوق بازنشستگان | جمع‌بندی: فرمول ۱۴۰۵ را چگونه «واقع‌بینانه» ببینیم؟

• افزایش سنواتی: به سیاست حقوق کارکنان دولت و ضریب بودجه ۱۴۰۵ گره خورده و در خبرها «۲۰ درصد» مطرح شده است، اما باید منتظر روند نهایی‌سازی بود. 

• همسان‌سازی/متناسب‌سازی: به‌صورت مرحله‌ای تعریف می‌شود و در بسیاری از فرمول‌های منتشرشده، محاسبه آن از روی «مبلغ متناسب‌سازی درج‌شده در حکم قبلی» انجام می‌شود. 

• نتیجه نهایی حقوق بازنشستگان: فقط با «حکم رسمی» قطعی می‌شود.

سوالات متداول حقوق بازنشستگان

۱) افزایش ۲۰ درصدی حقوق بازنشستگان در ۱۴۰۵ قطعی است؟
در گزارش‌های مرتبط با بودجه ۱۴۰۵ از پیش‌بینی/طرح افزایش ۲۰ درصدی صحبت شده، اما رقم نهایی تابع تصمیمات و ابلاغ رسمی است. 

۲) همسان‌سازی ۱۴۰۵ یعنی ۳۰ درصد روی کل حقوق؟
الزاماً نه. در برخی فرمول‌های منتشرشده، مبنا «مبلغ متناسب‌سازی درج‌شده در حکم قبلی» است و سهم مرحله بعد از همان بخش محاسبه می‌شود. 

۳) هدف همسان‌سازی حقوق بازنشستگان چیست؟
در روایت‌های رسانه‌ای، هدف نزدیک‌شدن دریافتی بازنشسته به درصدی از حقوق شاغل همتراز (مثلاً تا حدود ۹۰ درصد) عنوان می‌شود. 

۴) چرا محاسبات افراد در شبکه‌های اجتماعی با حکم واقعی فرق می‌کند؟
چون حکم حقوقی آیتم‌های متعدد دارد و همسان‌سازی مانند یک درصد ثابت روی کل دریافتی عمل نمی‌کند؛ ضمن اینکه کف، سقف و ضوابط اجرایی می‌تواند خروجی را تغییر دهد. 

۵) بهترین راه برای فهم رقم دقیق حقوق بازنشستگان ۱۴۰۵ چیست؟
اتکا به احکام صادره، بخشنامه‌ها و اطلاعیه‌های رسمی صندوق/دستگاه‌های مسئول.

اگر شما یا خانواده‌تان مشمول حقوق بازنشستگان کشوری هستید، برای دریافت تحلیل‌های روزانه، توضیح فرمول‌ها به زبان ساده و بررسی احکام و تغییرات همسان‌سازی، گزارش‌های اقتصادی رستا نیوز را دنبال کنید و این مطلب را برای دیگر بازنشستگان ارسال کنید.

منابع خبری

• اقتصادآنلاین (گزارش فرمول محاسبه) 

• خبرآنلاین (اظهارات/گزارش‌های مرتبط با رویکرد بودجه و افزایش ۲۰ درصدی) فرارو (گزارش درباره تغییرات حقوق ۱۴۰۵ کارکنان دولت)