تصمیم مهم دولت درباره حذف یارانه‌ نقدی | یارانه نقدی این افراد هرگز قطع نمی شود

یارانه نقدی یکی از اصلی‌ترین ابزارهای حمایتی دولت برای خانوارهای کم‌درآمد است. در هفته‌های اخیر، حذف یارانه برخی خانوارها به دلیل قرار گرفتن در دهک‌های بالای درآمدی خبرساز شده و نگرانی‌هایی در میان جامعه ایجاد کرده است. اما وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده که یارانه خانوارهای دارای معلول و بیماران خاص قطع نمی‌شود. در این گزارش، جزئیات تصمیم دولت، اعتراضات حذف‌شدگان، مشکلات دهک‌بندی و راهکارهای اصلاح آن بررسی می‌شود تا تصویری جامع و دقیق از وضعیت حمایتی خانوارها ارائه گردد.

یارانه خانوارهای دارای معلول و بیماران خاص قطع نمی‌شود

احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در آخرین نشست خبری خود اعلام کرد که خانوارهایی که دارای بیماران خاص یا افراد معلول هستند، مشمول حذف یارانه نقدی نخواهند شد.

• کد ملی این خانواده‌ها از وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی دریافت شده است.

• مددجویان بهزیستی و کمیته امداد همچنان یارانه دریافت خواهند کرد.

این اقدام باعث اطمینان‌بخشی به خانوارهای آسیب‌پذیر شده و نگرانی‌ها درباره کاهش حمایت‌های اجتماعی را کاهش می‌دهد.

اعتراضات به حذف یارانه؛ تنها ۵۰ هزار شکایت ثبت شد

از حدود ۳ میلیون خانواری که یارانه آن‌ها به دلیل قرار گرفتن در دهک دهم حذف شده است، تنها ۵۰ هزار اعتراض ثبت شده است.

• وزیر رفاه این تعداد را نشانه دقت بالای دهک‌بندی دانسته، اما تأکید کرد که اعتراضات همچنان در حال بررسی هستند.

• خانوارها می‌توانند اعتراض خود را از طریق سامانه «حمایت» ثبت کنند.

این روند نشان می‌دهد که دولت به بررسی دقیق شکایات اهمیت می‌دهد و سعی دارد عدالت اجتماعی را حفظ کند.

انتقاد نمایندگان مجلس از دهک‌بندی نادرست

حسینعلی حاجی‌دلیگانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، دهک‌بندی فعلی را پر از اشکال خواند و گفت:

«افرادی که به نان شب محتاج‌اند، در دهک‌های بالا قرار گرفته‌اند، در حالی که برخی با وضعیت مالی خوب در دهک‌های پایین هستند.»

وی آمادگی خود را برای ارائه کد ملی این افراد به وزیر اعلام کرد و خواستار تجدیدنظر اساسی در فرآیند دهک‌بندی شد.

مشکلات دهک‌بندی؛ وام‌ها و هزینه‌های درمانی

یکی از مهم‌ترین مشکلات دهک‌بندی، تأثیر وام‌ها و هزینه‌های غیرمعمول بر رتبه‌بندی خانوارها است:

• وام ازدواج یا فرزندآوری: ورود این وام‌ها به حساب خانوار ممکن است دهک آن‌ها را ۲ تا ۳ پله افزایش دهد و باعث قطع یارانه شود.

• هزینه‌های درمانی یا تحصیلی: این هزینه‌ها ممکن است خانوارهای کم‌درآمد را به اشتباه در دهک‌های بالا قرار دهد.

این نادرستی‌ها منجر به تضییع حقوق نیازمندان و کاهش اعتماد عمومی به نظام حمایتی می‌شود.

موانع دسترسی به وام اشتغال‌زایی

حاجی‌دلیگانی به محدودیت‌های وام اشتغال‌زایی اشاره کرد که تنها به دهک‌های ۱ تا ۴ اختصاص دارد:

• افراد بدون مسکن یا خودرو ممکن است به اشتباه در دهک‌های ۷ یا ۸ قرار گرفته و از دریافت این وام محروم شوند.

• این اشتباهات نشان می‌دهد که اصلاح دهک‌بندی نه تنها برای یارانه، بلکه برای دسترسی به حمایت‌های مالی نیز ضروری است.

شاخص‌های دهک‌بندی و تحلیل داده‌ها

پایگاه رصد رفاه ایرانیان از شاخص‌های مختلف برای دهک‌بندی استفاده می‌کند:

1. شاخص‌های بانکی و درآمدی (مانند تراکنش‌های شاپرک)

2. دارایی‌ها (خودرو، ملک، سرمایه‌گذاری)

3. هزینه‌های درمان و تحصیل

4. سایر حمایت‌ها و امتیازات خاص (بیماری، بازنشستگی، زنان سرپرست خانوار)

این شاخص‌ها به شکل نسبی و ناقص جمع‌آوری می‌شوند و باعث ایجاد خطا در دهک‌بندی می‌شوند.

پیامدهای نادرستی دهک‌بندی

نادرستی‌های دهک‌بندی می‌تواند پیامدهای جدی داشته باشد:

• تهدید معیشت نیازمندان

• کاهش اعتماد عمومی به نظام حمایتی

• محرومیت از وام‌ها و تسهیلات دولتی

به همین دلیل اصلاح دقیق فرآیند و توجه به شرایط خاص خانوارها از اهمیت بالایی برخوردار است.

لزوم اصلاح دهک‌بندی برای عدالت اجتماعی

نمایندگان مجلس و کارشناسان بر این باورند که:

• دهک‌بندی باید منعکس‌کننده وضعیت واقعی خانوارها باشد.

• نادرستی‌های فعلی نه تنها حقوق نیازمندان را تهدید می‌کند، بلکه اعتماد عمومی را کاهش می‌دهد.

• اصلاح فرآیند نیازمند رصد دقیق تراکنش‌ها، توجه به هزینه‌های خاص و بررسی شرایط ویژه خانوارها است.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

در حالی که نگرانی‌هایی درباره حذف یارانه وجود دارد، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تأکید کرده که یارانه خانوارهای دارای معلول و بیماران خاص قطع نمی‌شود.

با این حال، مشکلات دهک‌بندی و تأثیر وام‌ها و هزینه‌های درمانی بر رتبه‌بندی خانوارها نشان می‌دهد که اصلاحات جدی لازم است. نمایندگان مجلس نیز خواستار شفافیت و بازنگری دقیق در این فرآیند شده‌اند تا حمایت‌های اجتماعی دقیق و عادلانه باقی بماند.