مشاوره ی تحصیلی به جهت نقش مهمی که در موفقیت یا شکست دانش آموزان و دانشجویان در مسیر تحصیلی و شغلی خود ایفا می کند از اهمیت بسیار بالایی در نزد والدین و فرزندانشان برخوردار است. بطور کلی وظیفه ی مشاور تحصیلی عبارت است از: هدایت تحصیلی، آموزش مهارت های مطالعه و یادگیری، حل مشکل افت تحصیلی، استرس و اضطراب امتحانات، رفع رفتارهای نابهنجار، ارائه راهکار برای حل مشکلات روحی و روانی و در نهایت هموار کردن مسیر دانش آموزان برای موفقیت در تحصیلات بویژه قبولی در رشته ی مورد علاقه در دانشگاه‌های خوب کشور.
از طریق مشاوره تحصیلی می توان توانایی ها و نیز محدودیت های دانش آموزان و دانشجویان را شناخت و از امکانات موجود حداکثر استفاده را به عمل آورد. مشاور تحصیلی می تواند با شناسایی دقیق استعدادها و توانایی های افراد آنها را به سوی رشته تحصیلی مناسب راهنمایی کند. مشاور تحصیلی با همکاری معلم، خانواده و مسئولان مدرسه می‌تواند دانش‌آموزان را در جهت رفع مشکلات تحصیلی، خانوادگی، روانی و تأمین ثبات عاطفی یاری داده و در نهایت، نیل به اهداف آموزش و پرورش را محقق سازد.
مشاوره تحصیلی
مشاوره تحصیلی، تعیین تکلیف نمودن و تحمیل یک راه حل به دانش آموز نیست، بلکه یک نوع آموزش هنر یادگیری است به گونه ای که یک مشاور متخصص و خوب، با داشتن مهارت و صلاحیت علمی و حرفه ای تلاش می نماید تا با توجه به وضعیت و علاقه دانش آموز، نیاز او را بر آورده و با تلاش برای خودشناسی، مراجع و کسب بهترین راه و روش او را به نتیجه دلخواه خود برساند.
یک مشاور متخصص و خوب، با داشتن مهارت و صلاحیت علمی و حرفه ای تلاش می نماید تا با توجه به وضعیت و علاقه دانش آموز، نیاز او را بر آورده و با تلاش برای خودشناسی، مراجع و کسب بهترین راه و روش او را به نتیجه دلخواه خود برساند و دانش آموز را در تمام مراحل یاری کند. یا در برخی مواقع او را از تصمیمات نادرست منصرف نماید. به عنوان مثال مشاهده شده که بعضی افراد سودجو با پیروی از منافع شخصی اقدام به فروش مدرک تحصیلی می‌نمایند و سعی دارند که دانش آموزان را از ادامه تحصیل منصرف کنند. پیشنهاد ما به شما پیش از هر تصمیم و اقدامی مشورت با افراد ذی صلاح و مشاوران تحصیلی است.
اهداف مشاوره تحصیلی
بطور کلی اهداف مشاوره تحصیلی عبارت است از: هدایت تحصیلی، آموزش مهارت های مطالعه و یادگیری، حل مشکل افت تحصیلی، استرس و اضطراب امتحانات، رفع رفتارهای نابهنجار، ارائه راهکار برای حل مشکلات روحی و روانی و در نهایت هموار کردن مسیر دانش آموزان برای موفقیت در تحصیلات.
از طریق مشاوره تحصیلی می‌توان توانایی‌ها و نیز محدودیت های دانش آموزان را شناخت و از امکانات موجود حداکثر استفاده را به عمل آورد.
مشاورتحصیلی می‌تواند با شناسایی دقیق استعدادها و توانایی های دانش آموزان آنها را به سوی رشته تحصیلی مناسب راهنمایی کند. مشاور تحصیلی با همکاری معلم، خانواده و مسئولان مدرسه می‌تواند دانش‌آموزان را در جهت رفع مشکلات تحصیلی، خانوادگی، روانی و تأمین ثبات عاطفی یاری دهد.
ضرورت مشاوره ی تحصیلی
مشاور تحصیلی با شناسایی نقاط ضعف و قوت دانش آموزان به آنها برای استفاده ی هرچه بهتر از توانایی های بالقوه شان کمک می کند. او همچنین با آموزش مهارت های مطالعه و یادگیری، روش های برنامه ریزی درسی، ارائه راهکارهایی برای غلبه بر افت تحصیلی، استرس و اضطراب امتحانات و حتی کمک به انجام یک انتخاب رشته صحیح و منطقی؛ زمینه لازم برای موفقیت تحصیلی و شغلی دانش آموزان و حتی دانشجویان را فراهم می سازد. گاهی دانشجویان به دلیل فشارهای درسی تصمیم به ترک تحصیل و یا خرید مدرک میگیرند. موسسه دانش گذاران در تمامی مراحل تحصیلی همراه شما خواهد بود و شما را یاری خواهد کرد.
ضرورت مشاوره تحصیلی برای والدین
بدون شک مشاور تحصیلی بدون توجه به خانواده ی دانش آموز و دانشجو موفقیت چندانی در امر مشاوره دانش آموزان خود کسب نخواهد کرد. خانواده و والدین نقش بسزایی در پیدایش افت تحصیلی یا موفقیت تحصیلی و شغلی آنها دارند. خانواده سرعت دانش آموز را در رسیدن به اهداف تحصیلی تنظیم میکند. خانواده‌های بدون انگیزه ، بدون اطلاع و غیر فعال موجب کاهش سرعت دانش آموزان بااستعداد می‌شوند. از این رو در فرآیند مشاوره تحصیلی، لزوم انجام مشاوره با والدین اهمیت خاصی پیدا میکند. مشاور تحصیلی خانواده را از ویژگی ها و استعدادهای کمتر دیده شده ی فرزندشان آگاه می سازد و مهارت های لازم برای موفقیت او را به آنها می آموزد. مشاور همچنین به حل مسائل و مشکلات درون خانوادگی که می تواند باعث بروز افت تحصیلی دانش آموز شود، کمک بسزایی میکند.
ضرورت مشاوره تحصیلی در زمینه انتخاب رشته مشاغل
رتبه نخست رشته علوم تجربی در آزمون سراسری نودوپنج؛ دانشجوی رشته مهندسی برق دانشگاه شریف بود. متأسفانه تحقیقات نشان داده است که اغلب انتخاب‌هایی که دانش آموزان در زمینه رشته تحصیلی خود در مقطع مدرسه و نیز رشته دانشگاهی خود انجام می‌دهند عاری از هر گونه دلیل منطقی و اطلاعات مناسب است. معیارهایی که دانش آموزان در چنین مواردی برای انتخابهای خود برمی‌گزینند ملاکهایی کاذب و نامناسب و اساساً بر اساس انتخابهای دیکته ی شده ی اطرافیان است به همین دلیل یک مشاور تحصیلی آگاه و حرفه ای می تواند به دانش آموز در انتخاب رشته دانشگاهی منطبق با استعدادها و خواسته های او کمک شایانی نماید.
ضرورت مشاوره تحصیلی برای جلوگیری از افت تحصیلی
برخی از دانش آموزان به خاطر شرایط ویژه‌ای که دارند بیشتر در معرض افت تحصیلی هستند، بررسی ها نشان می دهد افت تحصیلی به عوامل بیرونی مثل خانواده، مدرسه و ... مربوط می‌شود، همچنین برخی از علل، علل فردی هستند مثل انگیزه خود دانش آموز، عدم آشنایی با روش‌های مطالعه و برنامه ریزی، علایق و استعدادها و غیره. مشاور تحصیلی برای این دسته از دانش آموزان نقش بسیار کلیدی ایفا می کند، او در جریان مشاوره تحصیلی علت افت ها و شکست‌های بچه ها را شناسایی کرده و راهکارهای مناسبی را ارائه می دهد.
ضرورت مشاوره تحصیلی در زمینه سرعت بخشیدن به فرآیند تحصیل و مطالعه
برخی از دانش آموزان و خانواده‌های آنها مایلند عملکرد بهینه خود را در زمینه تحصیل بهبود ببخشند. این دانش آموزان ممکن است دانش آموزانی متوسط و یا بالا باشند. به هر حال تمایل دارند روشهایی علمی و مفید را از مشاور تحصیلی خود بیاموزند تا کارآیی آنها را در زمینه تحصیلی بالا ببرد. مشاور تحصیلی چنین راهکارهایی را برای افراد فراهم نموده و بر احتمال موفقیت آنها در سطح پیشرفته‌تر می‌افزاید.
بطور کلی مشاورین تحصیلی و کنکور وظایف زیر را برعهده دارند:
- شناسایی استعدادهای بالقوه دانش آموزان و دانشجویان و هدایت آنها در مسیر صحیح.
- آموزش مهارت های موفقیت تحصیلی و ارائه راهکارهای مناسب جهت جلوگیری از افت تحصیلی.
- کمک به دانش آموز برای انتخاب رشته تحصیلی مناسب.
- آموزش شیوه های صحیح مطالعه، یادگیری، یادداشت برداری، خلاصه نویسی و پاسخگویی به سؤالات تشریحی و تستی.
- کمک به والدین برای شناسایی دقیقتر توانایی های فرزندانشان و فراهم نمودن بستر مناسب برای رشد و شکوفایی آنها.
- افزایش قدرت تمرکز، کاهش میزان بی دقتی و تقویت حافظه دانش آموزان و دانشجویان
- آموزش مهارت های آزمون دادن شامل شیوه صحیح آمادگی برای هر آزمون، مدیریت استرس و اضطراب امتحان، نحوه مدیریت زمان.
- افزایش انگیزه و اعتماد به نفس بچه ها.
- ارائه رژیم غذایی ویژه برای افزایش عملکرد حافظه و کاهش فرآیند خسته شدن ذهن.
- طراحی یک برنامه جامع و هدفمند درسی با توجه به وضعیت (تحصیلی، روحی، معنوی و …) دانش آموز.
نقش خانواده در مشاوره تحصیلی
بدون شک مشاور تحصیلی بدون توجه به خانواده ی دانش آموز و دانشجو موفقیت چندانی در امر مشاوره دانش آموزان خود کسب نخواهد کرد. خانواده و والدین نقش بسزایی در پیدایش افت تحصیلی یا موفقیت تحصیلی و شغلی آنها دارند. خانواده سرعت دانش آموز را در رسیدن به اهداف تحصیلی تنظیم میکند. خانواده‌های بدون انگیزه، بدون اطلاع و غیر فعال موجب کاهش سرعت دانش آموزان بااستعداد می‌شوند.
از اینرو در فرآیند مشاوره تحصیلی، لزوم انجام مشاوره با والدین اهمیت خاصی پیدا میکند. مشاور تحصیلی خانواده را از ویژگی ها و استعدادهای کمتر دیده شده‌ی فرزندشان آگاه می‌سازد و مهارت های لازم برای موفقیت او را به آنها می آموزد. مشاور همچنین به حل مسائل و مشکلات درون خانوادگی که می تواند باعث بروز افت تحصیلی دانش آموز شود، کمک بسزایی میکند.
مسئولیت های اصلی مشاوران تحصیلی
مشاور تحصیلی دانش آموزان را برای درس خواندن تشویق می کنند، و سعی می کنند با ورود به مشکلات شخصی و درسی دانش آموزان، آنها را حمایت کرده و در حل این مشکلات به آنها کمک کنند.
اکثر مشاوران تحصیلی که در مدارس کار میکنند، با مسئولین مدرسه، معلمان، والدین و روانشناسان در ارتباط هستند و سعی می کنند از نظرات و مشورت های آنان، در پیشرفت دانش آموزان کمک کنند.
این مشاوران تحصیلی راهنمایی های جامع و با استفاده از پشتیبانی های مختلف، سعی می کنند به دانش آموزان کمک کنند تا در کلاس درس موفق عمل کنند. شاعی ترین مشکلات دانش آموزان شامل اضطراب، زندگی شخصی، مشکل در درس خواندن، مدیریت استرس و مشکلات عاطفی گوناگون است.
علاوه بر اینها، مشاوران وظیفه ی کنترل فعالیت های درسی دانش آموزان را نیز به عهده داشته و موظف اند به آنها درباره ریسک هایی که در امور درسی متوجه آنها هست، هشدار دهند.
آنها اکثرا در خصوص برنامه ریزی های درسی، مشخص کردن اهداف و سازماندهی زندگی آنها، به نحوی که بتوانند اهداف درسی مد نظر خود، و خروجی که برای آن تلاش می کنند، برنامه ریزی های مناسبی خواهند در نظر خواهند گرفت.
رفع مشکلات غیر درسی
علاوه بر تلاش برای پشتیبانی و پیشرفت های درسی برای دانش آموزان، مشاوران تحصیلی ممکن است با مشکلات دیگری نیز مواجه شوند که برای رفع آنها نیاز به دخالت مستقیم یا غیر مستقیم آنها باشد؛ مانند مشکلات خانوادگی و مشکلات عاطفی دانش آموزان.
در نتیجه، این افراد باید نسبت به مسائل دید بازی داشته باشند و توانایی درک بسیاری از مسائل حساس را داشته باشند. نمونه های شایع این مشکلات که اکثر مشاوران تحصیلی با آنها مواجه می شوند، شامل موارد زیر است:
- قلدری، خشم و دعوا بین دانش آموزان
- بلوغ و مشکلات مربوط به این سن
- مشکلات شخصی و رشدی
- مشکلات خانوادگی
- مورد تمسخر واقع شدن
- بی انگیزگی
- مشارکت های خانوادگی مثبت
- بی انگیزگی دانش آموزان برای درس خواندن
- مشکلات دانش آموزان با معلمان و یا هریک از افراد کادر مدرسه
- مشکلات سرویس و حمل و نقل دانش آموزان
- مشکلات پایه ای و درسی
- برطرف کردن عوامل استرس زا در زندگی دانش آموز
- برطرف کردن عوامل استرس زا در مدرسه یا کلاس درس دانش آموزان
- ارائه پیشنهادات در زمینه رشد درسی
طرح برنامه درسی برای دانشجویان
مشاوران معمولا با فراهم کردن جلسات خصوصی با دانشجویان و دانش آموزان، یا جلساتی با اولیای آنها سعی در حل مشکلات مختلف، اعم از مشکلاتی که اشاره شد خواهند کرد. مشاوران، با مشورت خانواده ها می توانند راهکار های سازنده ای به نفع و در جهت رشد دانش آموزان ارائه کنند. این جلسات می توانند حضوری، تلفنی یا حتی بصورت نوشتاری باشد.
تکنیک‌ها و روش مطالعه صحیح
بسیاری از دانش‌آموزان با وجود سخت‌کوشی و ساعات مطالعاتی بالا، به دلیل نداشتن مهارت یادگیری و تکنیک‌های اساسی و لازم مطالعه، بازدهی بالایی نداشته و به نتیجه دلخواه خود نمی‌رسند. در نتیجه از پیشرفت باز می مانند و نمی توانند آنگونه که شایسته آنهاست، قدم بردارند و در نهایت در مسیر تحصیل دچار تزلزل و سستی می‌شوند.
برنامه ریزی مناسب
گاهی دانش آموز، روش مطالعه صحیح را می‌داند، اما در یک برنامه ریزی مناسب ناتوان است. این برنامه ممکن است با توانایی‌ها، شرایط، ویژگی‌ها و روحیات فرد سازگار نباشد، بنابراین اجرایی کردن آن ناممکن است و یا زمان و انرژی زیادی از فرد را بیهوده هدر دهد. ذوق و شوق ادامه تحصیل در این دانش آموزان به مرور زمان از بین می رود.
ارسال نظر