در روزهای اخیر، هم‌زمان با اجرای مرحله جدید کالابرگ الکترونیکی، پرسش‌های فراوانی از سوی شهروندان مطرح شده است؛ به‌ویژه از طرف خانوارهایی که خود را در دهک‌های اول تا سوم می‌دانند اما با وجود انتظار، اعتباری در حساب کالابرگ آن‌ها شارژ نشده است. این موضوع باعث شکل‌گیری ابهامات، مراجعات حضوری و تماس‌های متعدد با مراکز پاسخگویی شده است.
در این گزارش، به‌صورت کامل و مرحله‌به‌مرحله بررسی می‌کنیم که چرا کالابرگ الکترونیکی برای برخی افراد واریز نشده، چه کسانی مشمول این مرحله هستند، چه تغییراتی در دهک‌بندی رخ داده و چه اقداماتی برای پیگیری باید انجام شود.

کالابرگ الکترونیکی چیست و چه هدفی دارد؟

کالابرگ الکترونیکی یکی از ابزارهای حمایتی دولت برای تقویت قدرت خرید خانوارهای کم‌درآمد است که با تمرکز بر کالاهای اساسی اجرا می‌شود. در این طرح، اعتبار مشخصی به حساب سرپرست خانوار شارژ می‌شود تا امکان خرید اقلام ضروری مانند لبنیات، گوشت، برنج، روغن و سایر کالاهای تعیین‌شده فراهم شود.

هدف اصلی کالابرگ الکترونیکی:

• حمایت هدفمند از دهک‌های پایین درآمدی

• کاهش فشار تورمی بر سبد غذایی خانوار

• جایگزینی تدریجی یارانه‌های غیرهدفمند با حمایت کالامحور

کالابرگ الکترونیکی در این مرحله شامل چه دهک‌هایی شد؟

بر اساس توضیحات رسمی رئیس اداره امور حمایتی و آسیب‌های اجتماعی، در مرحله فعلی اجرای کالابرگ الکترونیکی، تنها یک گروه خاص مشمول دریافت اعتبار شده‌اند:

• دهک‌های اول تا سوم

• به‌شرط تحت پوشش بودن یکی از نهادهای حمایتی:

  • کمیته امداد امام خمینی (ره)

  • سازمان بهزیستی کشور

به بیان ساده‌تر، صرف قرار داشتن در دهک ۱ تا ۳ کافی نیست و شرط دوم یعنی پوشش حمایتی نیز باید وجود داشته باشد.

کالابرگ الکترونیکی و شرط دوگانه دهک و پوشش حمایتی

یکی از مهم‌ترین دلایل عدم واریز کالابرگ الکترونیکی برای برخی خانوارها، همین شرط دوگانه است. بسیاری از شهروندان تصور می‌کنند که دهک درآمدی به‌تنهایی ملاک است، در حالی که در این مرحله:

• دهک ۱ تا ۳ + تحت پوشش نهاد حمایتی = واریز انجام می‌شود

• دهک ۱ تا ۳ بدون پوشش حمایتی = در اولویت بعدی

• دهک ۴ یا ۵ حتی با پوشش حمایتی = فعلاً مشمول نیست

این تغییر رویکرد نسبت به مراحل قبلی، علت اصلی سردرگمی بخش قابل توجهی از مشمولان بوده است.

کالابرگ الکترونیکی و اولویت‌بندی جدید دولت

در مراحل قبلی اجرای کالابرگ الکترونیکی، معمولاً چند دهک به‌صورت هم‌زمان مشمول می‌شدند. اما در دوره جدید، دولت سیاست اولویت‌بندی تدریجی را در پیش گرفته است.
این اولویت‌بندی با هدف:

• مدیریت منابع

• تمرکز بر آسیب‌پذیرترین گروه‌ها

• جلوگیری از فشار مالی ناگهانی به بودجه

انجام شده و باعث شده برخی گروه‌ها به مراحل بعدی موکول شوند.

کالابرگ الکترونیکی و تغییرات ثبت احوال؛ عامل پنهان قطع یا عدم واریز

یکی دیگر از دلایل بسیار مهم عدم شارژ کالابرگ الکترونیکی، تغییرات جدید در ساختار ثبت اطلاعات خانوار است.

کالابرگ الکترونیکی و نقش ثبت احوال

از ۱۰ مهرماه امسال و بر اساس آیین‌نامه جدید هیئت وزیران:

• ثبت احوال، متولی ثبت مکانیزه تغییرات خانوار یارانه‌بگیر شده است.

• تغییرات خانوار به‌صورت خودکار در سامانه‌ها اعمال می‌شود.

این تغییر شامل:

• فوت

• ازدواج

• طلاق

• تغییر سرپرست

• حضانت و قیومیت

می‌شود.

کالابرگ الکترونیکی و جابه‌جایی دهک‌ها

با اجرای سامانه جدید ثبت احوال، بسیاری از خانوارها با واقعی‌سازی تعداد اعضا مواجه شده‌اند. برای مثال:

• خانواری که قبلاً ۵ نفره ثبت شده بود اما در واقع ۴ نفر است

• یا خانواری که پس از ازدواج یا طلاق، ترکیب اعضای آن تغییر کرده

در نتیجه:

• سرانه درآمد خانوار تغییر می‌کند

• دهک درآمدی ممکن است جابه‌جا شود

• مثلاً از دهک ۳ به ۴ یا از دهک ۷ به ۸ منتقل شود

این جابه‌جایی، یکی از دلایل اصلی قطع یا عدم واریز کالابرگ الکترونیکی است.

کالابرگ الکترونیکی و تصور اشتباه عدم واریز

برخی مراجعات مردمی ناشی از سوءبرداشت است. طبق اعلام مسئولان:

• در برخی موارد، اعتبار شارژ شده اما

• پیامک بانکی ارسال نشده

• یا فرد به مانده حساب توجه نکرده است

در این شرایط، با پرینت حساب بانکی مشخص می‌شود که مبلغ کالابرگ الکترونیکی به حساب واریز شده اما اطلاع‌رسانی بانکی ناقص بوده است.

کالابرگ الکترونیکی و مشکل حساب سرپرست خانوار

یکی دیگر از دلایل رایج عدم واریز کالابرگ الکترونیکی، ثبت نبودن اطلاعات حساب سرپرست جدید خانوار است.

نمونه‌های رایج:

• ازدواج و تشکیل خانوار جدید

• تغییر سرپرست پس از طلاق یا فوت

• عدم ثبت شماره حساب جدید در سامانه «سیمین»

تا زمانی که:

• شماره حساب معتبر

• به نام سرپرست جدید

• در سامانه سیمین ثبت نشود

هیچ واریزی انجام نخواهد شد.

کالابرگ الکترونیکی؛ دهک‌های بعدی چه زمانی شارژ می‌شوند؟

طبق اعلام رسمی:

• زمان شارژ دهک‌های ۱ تا ۳ که تحت پوشش نیستند هنوز اعلام نشده است.

• دهک‌های ۴ تا ۷ نیز در انتظار اطلاعیه‌های بعدی هستند.

• اجرای طرح به‌صورت مرحله‌ای و زمان‌بندی‌شده ادامه خواهد داشت.

دولت تأکید کرده است که اطلاع‌رسانی رسمی از طریق وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام می‌شود و شهروندان باید از شایعات فضای مجازی پرهیز کنند.

کالابرگ الکترونیکی؛ راه‌های پیگیری و استعلام

افرادی که کالابرگ الکترونیکی دریافت نکرده‌اند، می‌توانند اقدامات زیر را انجام دهند:

1. بررسی دهک درآمدی در سامانه‌های رسمی

2. بررسی پوشش حمایتی (کمیته امداد یا بهزیستی)

3. کنترل اطلاعات خانوار در ثبت احوال

4. ثبت یا اصلاح شماره حساب در سامانه سیمین

5. بررسی مانده حساب بانکی

جمع‌بندی نهایی درباره کالابرگ الکترونیکی

در مجموع، عدم واریز کالابرگ الکترونیکی لزوماً به معنای حذف دائمی نیست. دلایل اصلی عبارت‌اند از:

• شرط هم‌زمان دهک و پوشش حمایتی

• تغییرات جدید در ثبت احوال

• جابه‌جایی دهک درآمدی

• نقص اطلاعات حساب سرپرست

• اختلال یا تأخیر در پیامک بانکی

با ادامه اجرای مرحله‌ای طرح، انتظار می‌رود گروه‌های بیشتری در ماه‌های آینده مشمول شوند.

منبع

خبرگزاری خبرآنلاین
خراسان آنلاین
گزارش و تنظیم: رستانیوز