کالابرگ الکترونیک
خبر فوری امروز 27 آبان درباره واریز کالابرگ الکترونیک | طرج جدید مجلس برای اجرای کالابرگ چیست ؟
سخنگوی کمیسیون عمران مجلس تأکید کرد اجرای کالابرگ الکترونیک باید بر پایه تخصیص واقعی کالا و نه تزریق پول باشد. او گفت این طرح تنها در صورت اتصال به اقلام اساسی می‌تواند از کوچک شدن سفره مردم و نوسانات شدید بازار جلوگیری کند.
سخنگوی کمیسیون عمران مجلس با اشاره به افزایش روزانه قیمت کالاهای اساسی، تأکید کرد که اجرای دقیق و هدفمند کالابرگ الکترونیک تنها راه جلوگیری از فشار معیشتی بر اقشار مختلف جامعه است. به گفته او، این طرح باید به‌صورت واقعی و نه صرفاً اعتباری در اختیار مردم قرار گیرد.
ضرورت اجرای هدفمند کالابرگ الکترونیک برای کنترل نوسانات بازار
عبدالجلال ایری، در گفت‌وگو با خانه ملت، نوسانات قیمتی کالاهای اساسی را تهدیدی جدی برای امنیت غذایی و معیشت مردم دانست. او گفت کالابرگ الکترونیک باید به‌گونه‌ای اجرا شود که اقلام ضروری با قیمت ثابت و قابل پیش‌بینی در دسترس خانوارها قرار گیرد.
او افزود: «بازار امروز در شرایطی است که قیمت‌ها در بسیاری از کالاها روزانه تغییر می‌کند و همین مسأله فشار مضاعفی را بر اقشار حقوق‌بگیر و دهک‌های پایین وارد کرده است.»
کالابرگ الکترونیک تنها زمانی مؤثر است که به کالا متصل باشد
به گفته عضو کمیسیون عمران، اجرای کالابرگ الکترونیک تنها زمانی کارآمد است که به کالا و اقلام اساسی گره بخورد، نه اینکه صرفاً مبلغی ریالی در کارت مردم شارژ شود.
او هشدار داد: «اگر کالابرگ به قیمت‌ها متصل شود، با افزایش نرخ کالاها، سهم کالری و اقلام ضروری خانوار کاهش خواهد یافت. اما اگر کالابرگ بر پایه تخصیص واقعی کالا باشد، ثبات معیشتی تضمین می‌شود.»
کالابرگ الکترونیک و نقش دولت در حمایت واقعی از سفره مردم
ایری تأکید کرد دولت وظیفه دارد از ظرفیت بودجه‌ای پیش‌بینی‌شده برای این طرح استفاده کرده و اجازه ندهد سفره مردم کوچک‌تر شود. او افزود:
«منابع مالی اجرای کالابرگ در بودجه دیده شده و همه کارهای کارشناسی انجام شده است. اکنون نوبت دولت است که این طرح را عملیاتی کند.»
کالابرگ الکترونیک ابزاری برای تنظیم بازار و جلوگیری از التهاب قیمت‌ها
به گفته این نماینده مجلس، اجرای صحیح کالابرگ الکترونیک نه‌تنها حمایت از اقشار ضعیف است بلکه می‌تواند به‌عنوان یک ابزار مؤثر برای آرام‌سازی بازار عمل کند.
با اجرای این طرح، کالاهای اساسی با قیمت ثابت در اختیار مردم قرار می‌گیرد و همین موضوع فشار تقاضا و التهاب قیمتی را کاهش می‌دهد.
هشدار درباره تبعات اجرای ناقص کالابرگ الکترونیک
ایری در پایان هشدار داد که هرگونه تأخیر یا اجرای نیمه‌کاره کالابرگ الکترونیک می‌تواند تبعات معیشتی و اجتماعی گسترده‌ای برای جامعه به همراه داشته باشد.
به گفته او، این طرح یک ضرورت جلوگیری از فروپاشی قدرت خرید خانوارهاست.
چرا موضوع کالابرگ الکترونیک دوباره داغ شد؟
در سال‌های گذشته، طرح‌های حمایتی مختلفی اجرا شده است:
یارانه نقدی، یارانه معیشتی، کمک‌هزینه‌های مناسبتی، و حالا کالابرگ الکترونیک.
اما آنچه امروز این طرح را به صدر بحث‌ها آورده، این است که:
قیمت کالاهای اساسی رکوردهای جدید می‌زنند
از برنج و روغن گرفته تا مرغ، لبنیات و حتی نان.
حقوق مردم با سرعت افزایش قیمت‌ها هم‌خوانی ندارد
بسیاری از خانواده‌ها بخشی از سبد غذایی خود را حذف کرده‌اند.
اعتماد عمومی به حمایت‌های نقدی کاهش یافته
چون «کمک‌هزینه‌ها در برابر تورم، آب می‌شوند.»
در چنین شرایطی، کالابرگ الکترونیک، اگر درست اجرا شود، می‌تواند یک خط‌نجات واقعی باشد. اما «درست اجرا شدن» دقیقاً چه تعریفی دارد؟
کالابرگ الکترونیک یعنی حمایت واقعی، نه پولی که ارزشش کم می‌شود
ایری به‌درستی به یک نکته حساس اشاره کرده:
اگر کالابرگ فقط به «پول» وصل باشد، یعنی هر ماه مبلغی به کارت افراد واریز شود، با افزایش قیمت‌ها آن مبلغ هیچ ارزشی نخواهد داشت.
مثال ساده:
اگر یک ماه با ۴۰۰ هزار تومان می‌شد یک بسته بزرگ مرغ خرید، ماه بعد شاید همان پول فقط نصف بسته را بدهد.
اما اگر کالابرگ الکترونیک به «کالای واقعی» اختصاص پیدا کند — یعنی مقداری مشخص از کالاهای ضروری مثل روغن، برنج، مرغ، لبنیات، تخم‌مرغ و ... — مردم در برابر تورم «ضد ضربه» می‌شوند.
به همین دلیل است که او می‌گوید:
«کالابرگ باید بر اساس تخصیص واقعی کالا باشد.»
این یعنی:
قیمت‌ها ممکن است بالا بروند، اما مقدار کالایی که خانوار دریافت می‌کند ثابت می‌ماند.
امنیت غذایی مردم تضمین می‌شود.
ارزش حمایت، در طول زمان حفظ می‌شود.
کالابرگ الکترونیک؛ نسخه ایرانی تجربه کشورهای موفق
بسیاری از کشورها برای حمایت از اقشار کم‌درآمد، کالابرگ یا کارت خرید کالا دارند:
آمریکا → برنامه SNAP
کارت الکترونیک که فقط برای خرید مواد غذایی استفاده می‌شود.
اتحادیه اروپا → Food Voucher
کمک‌هزینه‌های غذایی واقعی، نه کمک نقدی.
ترکیه → کارت اجتماعی
اختصاص اقلام اساسی با کنترل قیمت.
وجه مشترک همه این برنامه‌ها این است که:
حمایت واقعی با کالا انجام می‌شود، نه پول.
چرا کالابرگ الکترونیک باید به کالا وصل باشد؟
۱) تورم در ایران قابل پیش‌بینی نیست
قیمت مرغ، برنج، روغن، لبنیات و حتی تخم‌مرغ ممکن است در چند هفته چند بار تغییر کنند.
در این فضا:
پول = بی‌ثبات
کالا = قابل کنترل و قابل برنامه‌ریزی
۲) سفره خانوار کوچک‌تر شده
براساس گزارش‌های رسمی:
✔ مصرف لبنیات کاهش یافته
✔ مصرف پروتئین کاهش چشمگیر داشته
✔ مصرف برنج ایرانی در برخی خانواده‌ها تقریباً حذف شده
کالابرگ می‌تواند حداقلی از این اقلام را تضمین کند.
۳) امنیت غذایی مهم‌ترین بخش امنیت ملی است
وقتی غذای کافی در سفره مردم نباشد، آثار اجتماعی، فرهنگی و روانیِ آن در کل جامعه پخش می‌شود.
۴) جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی
پول نقد همیشه احتمال مصرف در موارد غیرضروری دارد.
اما کالابرگ دقیقاً در همان هدف اصلی استفاده می‌شود.
اگر کالابرگ الکترونیک درست اجرا نشود، چه می‌شود؟
این بخش بسیار مهم است و ایری نیز به آن هشدار داده:
۱) طرح تبدیل به یارانه نقدی جدید می‌شود
همان مسیری که باعث شده ارزش یارانه‌ها عملاً به یک دهم برسد.
۲) کالاهای اساسی گران‌تر می‌شوند
چون بازار انتظار تزریق تقاضای جدید را دارد.
۳) امنیت غذایی دهک‌های پایین تهدید می‌شود
به‌خصوص خانواده‌های دارای کودک، سالمند و سرپرست زن.
۴) هدف طرح، یعنی “حمایت واقعی”، از بین می‌رود
۵) اعتماد عمومی نسبت به طرح‌های حمایتی کاهش بیشتر پیدا می‌کند
کالابرگ الکترونیک و نقش حیاتی دولت در مدیریت بازار کالاهای اساسی
ایری تاکید می‌کند که:
دولت وظیفه دارد قیمت کالاهای اساسی را پیش‌بینی‌پذیر کند
، حتی اگر بازار نوسان داشته باشد.
دولت باید با بودجه پیش‌بینی‌شده، کالای واقعی تخصیص دهد
نه اعتبار ریالی.
دولت باید اجازه ندهد سهم کالری خانوار کاهش پیدا کند
این مسئله مستقیماً با سلامت نسل آینده در ارتباط است.
کالابرگ الکترونیک چگونه می‌تواند بازار را آرام کند؟
برخلاف باور عمومی، کالابرگ فقط یک طرح حمایتی نیست؛
در حقیقت یک ابزار کنترل بازار است.
۱) جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها
وقتی دولت بخشی از کالا را با قیمت ثابت عرضه می‌کند، بازار مجبور به تعدیل رفتار می‌شود.
۲) ایجاد نقطه تعادل در زنجیره تأمین
زنجیره از تولیدکننده تا مصرف‌کننده، نظم مشخصی پیدا می‌کند.
۳) کاهش التهاب و سفته‌بازی روی کالاهای اساسی
وقتی بازار مطمئن باشد که تقاضای پایه ثابت مدیریت می‌شود، دیگر شوک‌های مصنوعی ایجاد نمی‌شود.
منبع
- خانه ملت
