سبد کالایی ویژه بازنشستگان تأمین اجتماعی | اعتبار خرید ۳ میلیونی به کارت‌ها می‌آید؟

سبد کالا برای بازنشستگان در سال ۱۴۰۴ به مرحله بررسی رسید | آیا حقوق بازنشستگان با کالابرگ حمایتی به ۱۰ میلیون تومان می‌رسد؟ جزئیات، زمان اجرا، مبلغ و شیوه دریافت بسته حمایتی بازنشستگان را در این گزارش بخوانید

بازنشستگان و چالش معیشت در سال ۱۴۰۴

در ماه‌های اخیر، بحث «سبد کالا برای بازنشستگان» و اجرای «کالابرگ حمایتی» دوباره به یکی از مهم‌ترین موضوعات اقتصادی کشور تبدیل شده است. افزایش قیمت کالاهای اساسی، فشار تورمی بر بازنشستگان و شکاف درآمدی میان حداقل‌بگیران و سایر گروه‌های مزدی باعث شده تا دولت و مجلس به دنبال راهکارهای فوری برای حمایت از این قشر باشند. یکی از پیشنهادهای جدی، اجرای طرحی مشابه «کالابرگ الکترونیکی» است که به جای افزایش نقدی حقوق، به شکل اعتبار خرید کالاهای اساسی در کارت بازنشستگان واریز شود.

در ادامه، جزئیات طرح سبد کالا، وضعیت تصویب آن، گروه‌های مشمول، نحوه واریز، و تأثیر احتمالی آن بر قدرت خرید بازنشستگان را به طور کامل بررسی می‌کنیم.

 سبد کالا برای بازنشستگان چیست و چرا مطرح شد؟

طرح «سبد کالا برای بازنشستگان» در حقیقت پاسخی به درخواست‌های مکرر جامعه بازنشستگی برای ترمیم حقوق و افزایش قدرت خرید است. در حالی‌که متناسب‌سازی حقوق هنوز به صورت کامل اجرا نشده و نرخ تورم در بخش مواد غذایی بالاست، دولت به دنبال اجرای برنامه‌ای مکمل برای حمایت معیشتی است.

در قالب این طرح، بازنشستگان کشوری و تأمین اجتماعی می‌توانند با دریافت اعتبار الکترونیکی ماهانه (احتمالاً بین ۱ تا ۳ میلیون تومان)، از فروشگاه‌های منتخب کالاهای اساسی مانند برنج، روغن، لبنیات، گوشت، مرغ و شوینده‌ها را خریداری کنند.

 سبد کالا برای بازنشستگان در چه مرحله‌ای است؟ | پیشنهاد یا اجرا؟

بر اساس آخرین گزارش‌ها از خبرگزاری‌های رسمی مانند ایسنا، تسنیم و اینتیتر، سبد کالایی بازنشستگان هنوز در مرحله بررسی و پیشنهاد است.
در واقع هنوز هیچ اطلاعیه رسمی از سوی دولت، وزارت رفاه، سازمان تأمین اجتماعی یا صندوق بازنشستگی کشوری منتشر نشده است. با این حال، کمیسیون اجتماعی مجلس در حال بررسی طرحی است که در قالب بسته حمایتی غیرنقدی، به بازنشستگان دهک‌های پایین تخصیص یابد.

طبق منابع نزدیک به دولت، اگر این طرح نهایی شود، احتمالاً از زمستان ۱۴۰۴ یا ابتدای ۱۴۰۵ به صورت آزمایشی اجرا خواهد شد.

 ارتباط سبد کالا با طرح کالابرگ الکترونیکی

سبد کالا برای بازنشستگان عملاً نسخه‌ی تکمیلی «کالابرگ الکترونیکی» است. دولت از سال ۱۴۰۲ طرح کالابرگ را برای دهک‌های اول تا سوم اجرا کرد، اما بازنشستگان در بسیاری موارد از این طرح جا ماندند. حالا مجلس قصد دارد با افزودن گروه بازنشستگان به مشمولان کالابرگ، عدالت معیشتی را بهبود دهد.

در این طرح، بازنشستگان به جای دریافت یارانه نقدی، اعتبار خرید کالاهای اساسی را در کارت بانکی خود خواهند داشت و می‌توانند از فروشگاه‌های منتخب (رفاه، اتکا، افق کوروش و...) خرید کنند.

 زمان واریز احتمالی سبد کالا برای بازنشستگان

بر اساس گزارش‌های منتشرشده از کمیسیون اجتماعی مجلس، در صورت تصویب طرح، زمان اجرای مرحله اول سبد کالا برای بازنشستگان احتمالاً از دی‌ماه یا بهمن‌ماه ۱۴۰۴ آغاز می‌شود.
دولت در حال بررسی تأمین منابع مالی از محل صرفه‌جویی بودجه رفاه و یارانه‌هاست. اگر مصوبه نهایی شود، تا پایان سال ۱۴۰۴، حدود ۳ میلیون بازنشسته کشوری و تأمین اجتماعی مشمول این حمایت خواهند شد.

 مبلغ سبد کالا و میزان اعتبار خرید برای بازنشستگان

برآوردها نشان می‌دهد که مبلغ سبد کالایی بسته به دهک درآمدی و وضعیت خانوار متفاوت خواهد بود:

• بازنشستگان حداقل‌بگیر: حدود ۲ تا ۳ میلیون تومان اعتبار خرید در ماه

• بازنشستگان سایر سطوح: حدود ۱ تا ۱.۵ میلیون تومان اعتبار

• بازنشستگان تحت پوشش نهادهای حمایتی (کمیته امداد و بهزیستی): دریافت همزمان کالابرگ حمایتی

به گفته برخی کارشناسان، اجرای کامل این طرح می‌تواند به‌طور متوسط معادل افزایش ۱۰ تا ۱۲ درصدی قدرت خرید بازنشستگان باشد.

 واکنش بازنشستگان به طرح سبد کالا و کالابرگ حمایتی

بازنشستگان در شبکه‌های اجتماعی نسبت به اجرای این طرح دیدگاه‌های متفاوتی داشته‌اند. گروهی از آنان این طرح را «مسکّن موقت» می‌دانند و خواستار اجرای کامل متناسب‌سازی حقوق هستند، در حالی که برخی دیگر می‌گویند «دریافت کالابرگ بهتر از هیچ حمایتی است».

یکی از بازنشستگان در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفته است:

«اگر دولت بتواند با کالابرگ حداقل هزینه خوراک و مواد ضروری ما را تأمین کند، واقعاً کمک بزرگی خواهد بود. چون حقوق فعلی حتی کفاف دارو را نمی‌دهد.»

 مقایسه سبد کالا با افزایش نقدی حقوق بازنشستگان

کارشناسان اقتصادی دو دیدگاه دارند:

1. افزایش نقدی حقوق: سبب رشد تورم و بی‌اثر شدن مزایا در کوتاه‌مدت می‌شود.

2. سبد کالایی و کالابرگ: اثر مستقیم بر بهبود سبد معیشت دارد و تورم‌زا نیست.

بر اساس تجربه طرح‌های مشابه، پرداخت کالابرگ می‌تواند باعث کنترل بازار و توزیع عادلانه‌تر یارانه شود. با این حال، اگر میزان اعتبار ناکافی باشد یا تنوع کالا کم باشد، بازنشستگان رضایت نخواهند داشت.

 آیا حقوق بازنشستگان به ۱۰ میلیون تومان می‌رسد؟

در سال ۱۴۰۴ میانگین حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی حدود ۸ میلیون تومان و بازنشستگان کشوری حدود ۹ میلیون تومان است. با در نظر گرفتن اجرای طرح سبد کالا، قدرت خرید بازنشستگان می‌تواند معادل دریافت حقوق ۱۰ تا ۱۱ میلیون تومانی شود.

بنابراین، سبد کالایی جایگزین افزایش نقدی نیست، بلکه مکمل آن است تا بتواند بخشی از فشار هزینه‌های زندگی را کاهش دهد.

 نحوه ثبت‌نام و دریافت سبد کالا بازنشستگان

در صورت اجرای رسمی، ثبت‌نام برای دریافت سبد کالا به صورت خودکار انجام می‌شود و نیازی به مراجعه حضوری نیست. شناسایی افراد مشمول بر اساس اطلاعات سامانه رفاه ایرانیان و بانک‌های اطلاعاتی صندوق‌های بازنشستگی صورت می‌گیرد.

روش‌های استعلام و دریافت:

• از طریق سامانه hemayat.mcls.gov.ir

• تماس با شماره ۰۹۶۸۷۷ (مرکز پاسخگویی وزارت رفاه)

• اپلیکیشن «رفاه ایرانیان» برای مشاهده اعتبار کالابرگ

 نظر کارشناسان درباره تأثیر سبد کالا بر رفاه بازنشستگان

دکتر نصرالهی، اقتصاددان حوزه رفاه اجتماعی، می‌گوید:

«اگر اجرای سبد کالا به صورت هدفمند و با پوشش کالاهای پرمصرف انجام شود، می‌تواند معادل افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی حقوق بازنشستگان در عمل باشد. اما اگر منابع آن محدود یا دسترسی سخت باشد، نتیجه‌ای جز نارضایتی ندارد.»

 جمع‌بندی | آیا سبد کالا راه‌حل نهایی است؟

سبد کالایی یا کالابرگ برای بازنشستگان، اقدامی مفید اما موقتی است. تا زمانی که طرح متناسب‌سازی حقوق و افزایش واقعی مستمری‌ها به شکل پایدار اجرا نشود، این نوع حمایت‌ها تنها اثر کوتاه‌مدت دارند.

با این حال، اگر این طرح با شفافیت، تنوع کالایی و عدالت در توزیع اجرا شود، می‌تواند فشار معیشتی قشر بازنشسته را تا حدی کاهش دهد.

 منابع

• خبرگزاری اینتیتر

• خبرگزاری ایسنا

• تسنیم

• پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی