تدارک یارانه ای دولت برای اجرای فاز جدید کالابرگ الکترونیکی | مبلغ جدید اعتبار کالابرگ بر اساس دهک‌بندی خانوار

 فاز جدید اجرای کالابرگ الکترونیکی از آبان ۱۴۰۴ آغاز می‌شود.
احد رستمی، رئیس مرکز اطلاعات و رفاه ایرانیان، اعلام کرد: در این مرحله، اجرای طرح به‌صورت استانی و مرحله‌ای پیش می‌رود و هدف اصلی آن، حفظ قدرت خرید خانوارهای کم‌درآمد و جایگزینی پرداخت نقدی با اعتبار هدفمند برای خرید کالاهای اساسی است.

کالابرگ الکترونیکی چیست و چرا آبان‌ماه اهمیت دارد؟

کالابرگ الکترونیکی، طرحی است که دولت در ادامه سیاست هدفمندسازی یارانه‌ها طراحی کرده تا یارانه نقدی به جای پرداخت پول مستقیم، در قالب اعتبار خرید کالاهای اساسی به خانوارها اختصاص یابد.
با آغاز فاز جدید در آبان‌ماه، طرح کالابرگ الکترونیکی از حالت آزمایشی خارج می‌شود و وارد مرحله‌ی ملی می‌گردد.

هدف این طرح، افزایش اثرگذاری یارانه‌ها، کنترل تورم غذایی و کاهش فشار هزینه‌ها بر دهک‌های پایین است.

مبلغ جدید کالابرگ الکترونیکی در آبان ۱۴۰۴ بر اساس دهک‌بندی

طبق اعلام رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مبلغ اعتبار کالابرگ بر اساس دهک‌بندی به دو سطح اصلی تقسیم می‌شود:

اعتبار کالابرگ الکترونیکی هر ماه به‌صورت خودکار روی کارت یارانه‌ای سرپرستان خانوار شارژ می‌شود.
 این اعتبار تا سه ماه اعتبار دارد و در صورت عدم استفاده، به‌صورت خودکار تمدید نمی‌شود.

کالاهای مشمول کالابرگ الکترونیکی

در مرحله آبان‌ماه، کالابرگ برای خرید ۱۳ قلم کالای اساسی مصوب قابل استفاده است. فهرست کامل کالاها به شرح زیر است:

• شیر پاستوریزه

• ماست

• پنیر

• تخم‌مرغ

• گوشت مرغ ماشینی

• گوشت منجمد گوساله

• برنج ایرانی و خارجی

• روغن مایع خوراکی

• ماکارونی

• شکر و قند

• حبوبات (عدس، نخود، لوبیا)

• گوشت بوقلمون (در مناطق خاص)

• ماهی (در استان‌های جنوبی به‌صورت اختیاری)

 این کالاها در ۲۶۰ هزار فروشگاه سراسر کشور با نشان “کالابرگ” عرضه می‌شوند.
 در اپلیکیشن “کالابرگ”، خانوارها می‌توانند مانده اعتبار، تراکنش‌ها و موقعیت نزدیک‌ترین فروشگاه را مشاهده کنند.

اجرای استانی کالابرگ الکترونیکی از آبان

رستمی اعلام کرده است که مرحله جدید کالابرگ از استان‌های جنوبی و کم‌برخوردار آغاز می‌شود و سپس به سایر مناطق گسترش می‌یابد.
هدف این شیوه اجرا، بررسی سرعت تراکنش، پایداری سامانه و میزان رضایت خانوارها است.

برنامه استانی به این ترتیب اجرا می‌شود:

• هفته اول آبان: خوزستان، سیستان و بلوچستان، کرمان

• هفته دوم: ایلام، کردستان، هرمزگان، کهگیلویه

• هفته سوم: استان‌های مرکزی و شمالی

• هفته چهارم: اجرای سراسری در کشور

وضعیت حذف یارانه‌ها و تأثیر آن بر کالابرگ الکترونیکی

در کنار اجرای فاز جدید کالابرگ، حذف یارانه خانوارهای پردرآمد با جدیت ادامه دارد.
به گفته‌ی احد رستمی:«تا کنون یارانه نقدی دو میلیون خانوار به دلیل قرارگیری در دهک‌های پردرآمد حذف شده است.»

این تصمیم در راستای تمرکز منابع بر دهک‌های پایین و تأمین بودجه‌ی کالابرگ انجام شده است.

در همین راستا، پالایش مستمر دهک‌ها ادامه دارد و دولت بر اساس داده‌های سازمان مالیات، تأمین اجتماعی و حساب‌های بانکی، وضعیت درآمد خانوارها را بازبینی می‌کند.

روند اعتراض به حذف یارانه در کالابرگ الکترونیکی

افرادی که یارانه‌شان قطع شده است، می‌توانند اعتراض خود را از طریق سامانه‌ی اینترنتی hemayat.mcls.gov.ir ثبت کنند.
بر اساس اعلام وزارت رفاه، از میان دو میلیون خانوار حذف‌شده، حدود ۱۸۰ هزار اعتراض ثبت‌شده در حال بررسی است.

 نکته مهم: حدود ۵ تا ۸ درصد از اعتراضات در مراحل بعدی پذیرفته می‌شوند و یارانه و کالابرگ آنان مجدداً برقرار خواهد شد.

نحوه شارژ و استفاده از کالابرگ الکترونیکی

اعتبار کالابرگ الکترونیکی به صورت خودکار در کارت یارانه‌ی سرپرست خانوار شارژ می‌شود.
مراحل استفاده:

1. مراجعه به فروشگاه‌های دارای نشان “کالابرگ”.

2. انتخاب کالاهای مجاز از فهرست ۱۳ قلم.

3. پرداخت با کارت یارانه‌ای یا اپلیکیشن کالابرگ.

4. مشاهده مانده اعتبار در پیامک بانکی یا برنامه موبایلی.

نکته: اگر مجموع خرید کمتر از سقف اعتبار باشد، مانده تا سه ماه قابل استفاده خواهد بود.

سناریوهای دولت برای ثبات قیمت کالابرگ الکترونیکی

دولت دو راهکار اصلی برای کنترل قیمت کالاهای اساسی در طرح کالابرگ دارد:

 سناریوی اول: ثبات نرخ ارز ترجیحی

در این حالت، دولت نرخ ارز تخصیص‌یافته برای واردات کالاهای اساسی را ۲۸,۵۰۰ تومان ثابت نگه می‌دارد.
این سیاست باعث می‌شود قیمت تمام‌شده‌ی تولیدکننده تغییر نکند، اما در عمل بر بازار مصرف اثر محدودی دارد.

 سناریوی دوم (اصلی): حفظ قدرت خرید خانوار

در این روش، تمرکز دولت بر این است که ارزش واقعی اعتبار کالابرگ برای خانوارها ثابت بماند، حتی اگر قیمت‌ها افزایش یابد.
به‌طور مثال اگر مرغ گران شود، سهمیه خرید خانوار ثابت می‌ماند و مابه‌التفاوت از سوی دولت پرداخت می‌شود.

این سناریو در جلسات اخیر مجلس و دولت مورد توافق قرار گرفته و از آذرماه به‌صورت پایدار اجرا می‌شود.

منابع مالی اجرای کالابرگ الکترونیکی در آبان

برآورد وزارت اقتصاد نشان می‌دهد اجرای فاز آبان‌ماه طرح، حدود ۲۸ هزار میلیارد تومان (۲۸ همت) هزینه دارد.
منابع این طرح از محل:

• صرفه‌جویی ناشی از حذف یارانه دهک‌های بالا،

• واریزی خزانه دولت به وزارت رفاه،

• و بخشی از منابع تبصره ۱۴ بودجه تأمین می‌شود.

به گفته‌ی کارشناسان، این رقم یکی از بزرگ‌ترین بسته‌های حمایتی ماهانه تاریخ اقتصادی کشور است.

اهداف اجتماعی و اقتصادی کالابرگ الکترونیکی

هدف دولت از کالابرگ الکترونیکی:

1. حفظ ثبات قیمتی کالاهای اساسی.

2. کاهش وابستگی خانوارها به یارانه نقدی.

3. جلوگیری از تورم ناشی از توزیع پول نقد.

4. هدفمند کردن یارانه‌ها بر اساس دهک درآمدی.

5. حمایت از سبد غذایی اقشار ضعیف.

بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که طرح کالابرگ اگر به‌صورت مستمر و با نظارت دقیق اجرا شود، می‌تواند اثر تورمی یارانه نقدی را تا ۳۰ درصد کاهش دهد.

کالابرگ الکترونیکی در زندگی روزمره مردم

بسیاری از خانوارهای یارانه‌بگیر می‌گویند کالابرگ نسبت به یارانه نقدی، امنیت روانی بیشتری ایجاد کرده است.
چراکه با افزایش قیمت‌ها، دولت موظف است مقدار کالا را ثابت نگه دارد و مردم نگران کم شدن ارزش یارانه خود نیستند.

خانم کریمی، یکی از سرپرستان خانوار در اهواز می‌گوید:«با کارت کالابرگ، هر ماه روغن، برنج و لبنیات را راحت می‌خرم. قبلاً با یارانه نقدی تا نیمه ماه پول تمام می‌شد.»

جمع‌بندی نهایی؛ آبان‌ماه، آزمون سراسری کالابرگ الکترونیکی

فاز جدید اجرای کالابرگ الکترونیکی در آبان، نقطه‌ی عطف سیاست حمایتی دولت در سال ۱۴۰۴ است.
با تعیین اعتبار ۵۰۰ هزار تومانی برای دهک‌های پایین و ۳۵۰ هزار تومانی برای دهک‌های میانی، انتظار می‌رود بخش عمده‌ای از جامعه زیر پوشش حمایتی قرار گیرد.

دولت وعده داده است که از آذرماه، سیستم کالابرگ به‌صورت هوشمند، یکپارچه و دائمی در سراسر کشور فعال شود و امکان خرید اعتباری تمام اقلام اساسی فراهم گردد.