اخبار فرهنگیان
شپش در مدرسه؟ نگران نباشید! | درمان‌های خونگی و فوری برای نجات بچه مدرسه‌ای‌ها
شپش سر در مدرسه شایع است؛ با این درمان‌های خونگی و فوری، بچه‌تان را سریع از خارش و شپش نجات دهید.
با شروع سال تحصیلی و بازگشت بچه‌ها به مدرسه، نگرانی بسیاری از والدین دوباره سر و کله‌اش پیدا می‌شود: شپش سر!
این مهمان ناخوانده کوچک، بیشتر سراغ کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی می‌رود و باعث خارش، بی‌خوابی و حتی نگرانی‌های روحی در خانواده‌ها می‌شود.
اما نگران نباشید ؛ شپش قابل درمان است و برخلاف تصور خیلی‌ها بیماری خطرناکی نیست. در این گزارش جامع یاد می‌گیریم:
-
شپش دقیقاً چیست و چطور منتقل می‌شود؟
-
چه علائمی دارد و چطور می‌شود آن را تشخیص داد؟
-
بهترین و مطمئن‌ترین راه‌های درمان شپش برای کودکان چیست؟
-
آیا کودک با شپش می‌تواند به مدرسه برود؟
-
و در نهایت، چطور می‌شود از ابتلا و بازگشت شپش جلوگیری کرد.
شپش سر چیست؟
شپش سر یک حشره ریز و انگل است که روی موها و پوست سر زندگی می‌کند و از خون انسان تغذیه می‌کند.
ویژگی‌های شپش:
-
اندازه‌ای بسیار کوچک دارد (۲ تا ۳ میلی‌متر).
-
سریع حرکت می‌کند و از نور فرار می‌کند، به همین دلیل به‌سختی پیدا می‌شود.
-
تخم‌هایش (رشک) مثل دانه‌های ریز سفید یا قهوه‌ای روی ساقه مو می‌چسبند.
شپش پرواز نمی‌کند، نمی‌پرد و نمی‌جهد؛ فقط می‌خزد.
شپش چطور منتقل می‌شود؟
بزرگ‌ترین راه انتقال شپش، تماس مستقیم سر به سر است.
مثلاً وقتی بچه‌ها در مدرسه، زنگ ورزش یا مهمانی کنار هم بازی می‌کنند.
راه‌های دیگر انتقال شپش:
-
استفاده مشترک از کلاه، روسری، گیره مو و شال
-
استفاده از شانه یا برس مشترک
-
خوابیدن روی بالش یا تختی که فرد آلوده استفاده کرده
تمیز بودن یا شستن موها هیچ ربطی به جلوگیری از شپش ندارد! خیلی از خانواده‌ها فکر می‌کنند شپش فقط سراغ بچه‌های "کم‌بهداشت" می‌رود، اما این تصور کاملاً اشتباه است.
شپش چه مدت زنده می‌ماند؟
-
شپش بالغ: حدود ۳۰ روز روی سر زندگی می‌کند.
-
تخم شپش (رشک): بین ۷ تا ۹ روز طول می‌کشد تا باز شود.
-
اگر شپش از سر بیفتد و خون‌خوری نکند، نهایتاً در ۲ روز می‌میرد.
علائم ابتلا به شپش در کودکان
چطور بفهمیم کودکمان شپش دارد؟
-
خارش شدید و ناگهانی سر (به‌خصوص پشت گوش و پشت گردن)
-
بی‌خوابی یا بیدار شدن‌های شبانه (چون شپش شب‌ها فعال‌تر است)
-
احساس حرکت یا قلقلک در موها
-
دیدن رشک (تخم شپش) به شکل نقاط سفید یا قهوه‌ای چسبیده به مو
-
زخم‌های ریز به‌دلیل خاراندن زیاد
نکته مهم: خارش ممکن است تا ۶ هفته بعد از ابتلا ظاهر شود. پس اگر تازه شپش به سر کودک منتقل شده، شاید چند هفته طول بکشد تا متوجه شوید.
آیا شپش خطرناک است؟
خبر خوب برای والدین: شپش بیماری منتقل نمی‌کند و خطری جدی برای سلامتی جسمی کودک ندارد.
بزرگ‌ترین مشکل شپش:
-
خارش
-
بی‌خوابی
-
اضطراب و نگرانی کودک و والدین
درمان شپش سر در کودکان
۱. داروهای شیمیایی (حشره‌کش‌ها)
-
پرمترین و پیرترین (بدون نسخه)
-
اسپینوزاد و ایورمکتین (با نسخه پزشک)
این داروها شپش بالغ را از بین می‌برند. اما برای تخم‌ها گاهی باید درمان چند بار تکرار شود.
۲. درمان‌های خفه‌کننده
روش‌های بدون مواد شیمیایی که بیشتر والدین به آن علاقه دارند:
-
روغن دایمتیکون
-
روغن نارگیل یا روغن زیتون (تا حدی مؤثرند)
این مواد راه تنفس شپش را می‌بندند و باعث مرگشان می‌شوند.
۳. شانه‌کشی دقیق
شانه فلزی دندانه‌ریز مخصوص شپش، بهترین دوست والدین است!
-
موها را خیس کنید.
-
نرم‌کننده بزنید.
-
با شانه فلزی مخصوص، موها را بخش‌بخش شانه کنید تا تخم‌ها جدا شوند.
۴. کلینیک‌های رفع شپش
در برخی شهرها، کلینیک‌هایی وجود دارند که با دستگاه‌های مخصوص (جریان هوا + دما) شپش و تخم‌ها را از بین می‌برند.
چند نکته مهم درمانی:
-
معمولاً باید ۲ بار درمان با فاصله یک هفته انجام شود.
-
شپش‌ها سریع تکثیر می‌شوند؛ پس درمان ناقص کارساز نیست.
-
هم‌زمان همه اعضای خانواده باید بررسی شوند.
آیا کودک با شپش می‌تواند به مدرسه برود؟
این سؤال رایج بسیاری از والدین است. پاسخ کوتاه: بله.
-
نیازی نیست کودک فوراً از مدرسه اخراج شود.
-
بعد از شروع درمان، کودک می‌تواند به مدرسه برگردد.
-
وجود چند تخم (رشک) دلیل کافی برای غیبت طولانی از مدرسه نیست.
معلمان باید بدانند: شپش بیماری نیست، یک انگل موقتی است و کودک نیاز به طرد شدن ندارد.
پیشگیری از شپش در مدرسه و خانه
راهکارهای ساده برای جلوگیری از شپش:
-
اجتناب از تماس مستقیم سر به سر
-
استفاده نکردن از کلاه، شانه و روسری مشترک
-
شست‌وشوی لباس‌ها و ملحفه‌ها با آب داغ در صورت آلودگی
-
قراردادن وسایل غیرقابل شست‌وشو در کیسه پلاستیکی به مدت دو هفته
-
جاروبرقی کشیدن روی کاناپه و فرش
نکته: نیازی نیست کل خانه را ضدعفونی کنید! شپش‌ها خارج از سر انسان بیش از دو روز زنده نمی‌مانند.
نقش والدین و معلمان
-
والدین باید با آرامش موضوع را مدیریت کنند تا کودک احساس خجالت نکند.
-
معلمان می‌توانند با آموزش به بچه‌ها (مثلاً عدم استفاده مشترک از وسایل شخصی) به پیشگیری کمک کنند.
-
اگر در یک کلاس چند کودک شپش داشتند، بهتر است همه بچه‌ها بررسی شوند.
جمع‌بندی
شپش سر مشکلی شایع بین بچه‌های مدرسه‌ای است، اما:
-
خطرناک نیست.
-
درمان‌های مؤثر دارد.
-
با آموزش و پیشگیری می‌توان جلوی گسترش آن را گرفت.
پس به‌جای نگرانی یا سرزنش کودک، کافی است به‌موقع تشخیص بدهیم و درمان درست را انجام دهیم.
منبع: روزنامه همشهری
ارسال نظر