اطلاعیه مهم دولت برای یارانه نقدی بگیران | قطع یارانه نقدی این افراد استارت خورد !

یارانه نقدی : تصمیم جدید دولت درباره یارانه‌بگیران دهک‌های پایین یکی از مهم‌ترین تحولات معیشتی ماه‌های اخیر است؛ تصمیمی که با بازنگری در شاخص‌های آزمون وسع، باعث کاهش تعداد یارانه‌بگیران دهک‌های اول تا سوم شده و هم‌زمان ساختار نظام دهک‌بندی را وارد مرحله تازه‌ای کرده است.

بررسی آمارهای پاییز امسال نشان می‌دهد دولت با هدف هدفمندتر کردن یارانه‌ها، مسیر پالایش فهرست یارانه‌بگیران را با دقت بیشتری دنبال می‌کند. نتیجه این سیاست، حذف یا جابه‌جایی بخشی از خانوارهایی بوده که پیش‌تر در دهک‌های پایین قرار گرفته بودند اما طبق شاخص‌های جدید، واجد شرایط دریافت یارانه نقدی تشخیص داده نشدند.

این گزارش دیسکاوری، به‌صورت جامع و تحلیلی بررسی می‌کند که تعداد یارانه‌بگیران دهک‌های پایین چطور تغییر کرده، چرا ۱.۷ میلیون نفر اضافه شدند و چگونه بیش از نیمی از آن‌ها دوباره حذف شدند.

تصمیم خاص دولت برای یارانه‌بگیران | آمار رسمی چه می‌گوید؟

بر اساس گزارش‌های رسمی، ۲۵ آذرماه یارانه نقدی مرحله ۱۷۸ دهک‌های اول تا سوم به ۲۸ میلیون و ۲۵ هزار و ۴۵۲ نفر پرداخت شد. این پرداخت به حساب ۱۰ میلیون و ۲۹۷ هزار و ۲۴۷ سرپرست خانوار واریز شد.

این در حالی است که در مرحله ۱۷۷ (پرداخت آبان‌ماه)، تعداد مشمولان دهک‌های یک تا سه ۲۸ میلیون و ۷۷۲ هزار و ۸۶ نفر بود. مقایسه این دو عدد نشان می‌دهد که طی یک ماه، ۷۴۶ هزار و ۶۳۴ نفر از جمع یارانه‌بگیران دهک‌های پایین حذف شده یا به دهک‌های بالاتر منتقل شده‌اند.

تصمیم خاص دولت برای یارانه‌بگیران | حذف خانوارها به چه معناست؟

کاهش تعداد یارانه‌بگیران به این معنا نیست که دولت به‌صورت گسترده یارانه‌ها را قطع کرده است، بلکه بخش قابل توجهی از این افراد:

• یا به دهک‌های بالاتر منتقل شده‌اند

• یا طبق آزمون وسع جدید، دیگر مشمول دریافت یارانه نقدی نیستند

بررسی‌ها نشان می‌دهد در فاصله آبان تا آذرماه، ۲۸۹ هزار و ۳۸۵ خانوار از میان دهک‌های اول تا سوم حذف یا جابه‌جا شده‌اند؛ عددی که نشان‌دهنده اجرای دقیق‌تر پالایش دهک‌هاست.

تصمیم خاص دولت برای یارانه‌بگیران | نقش آزمون وسع در تغییر دهک‌ها

عامل اصلی این جابه‌جایی‌ها، تغییر شاخص‌های آزمون وسع وزارت رفاه است. آزمون وسع مجموعه‌ای از شاخص‌های درآمدی، دارایی، مصرف و اطلاعات اقتصادی خانوارهاست که با هدف شناسایی دقیق‌تر دهک‌ها اجرا می‌شود.

در پاییز امسال، این شاخص‌ها به‌روزرسانی شد و نتیجه آن، بازتعریف جایگاه درآمدی بسیاری از خانوارها بود؛ به‌گونه‌ای که برخی خانوارهایی که قبلاً در دهک‌های پایین قرار داشتند، به دهک‌های بالاتر منتقل شدند.

تصمیم خاص دولت برای یارانه‌بگیران | چرا ۱.۷ میلیون نفر به دهک‌های پایین اضافه شدند؟

یکی از پرسش‌های مهم این است که چرا طی ماه‌های گذشته ۱.۷ میلیون نفر به جمع دهک‌های اول تا سوم اضافه شدند؟

بررسی داده‌ها نشان می‌دهد:

• در اسفند سال گذشته، جمعیت دهک‌های اول تا سوم ۲۷ میلیون و ۱۷۲ هزار و ۳۶۵ نفر بود

• اما تا پایان مهرماه امسال، این عدد حدود ۱.۷ میلیون نفر افزایش یافت

دلیل اصلی این افزایش، عدم حذف خانوارها در ماه‌های ابتدایی سال و تغییر شرایط اقتصادی برخی خانوارها بوده است؛ به‌گونه‌ای که تعدادی از خانوارهای دهک‌های بالاتر به دلیل کاهش درآمد یا تغییر شرایط، به دهک‌های پایین منتقل شدند.

تصمیم خاص دولت برای یارانه‌بگیران | چرا بیش از نیمی از این افراد دوباره حذف شدند؟

با اصلاح شاخص‌های آزمون وسع در دو ماه اخیر، ۸۵۳ هزار نفر از ۱.۷ میلیون نفر اضافه‌شده دوباره از دهک‌های پایین خارج شدند. این موضوع نشان می‌دهد که افزایش اولیه، پایدار نبوده و دولت با داده‌های دقیق‌تر، دوباره اقدام به پالایش فهرست‌ها کرده است.

به بیان ساده‌تر، دهک‌بندی در حال پویاسازی است و قرار نیست یک خانوار برای همیشه در یک دهک باقی بماند.

تصمیم خاص دولت برای یارانه‌بگیران | وزیر رفاه چه توضیحی داد؟

احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در جلسه علنی مجلس اعلام کرد:

• در حال حاضر ۷۵ میلیون نفر از جمعیت کشور یارانه دریافت می‌کنند

• حدود ۷ میلیون نفر در دولت چهاردهم از فهرست یارانه‌بگیران حذف شده‌اند

• طبق مصوبه مجلس، ۲۷ میلیون نفر باید حذف می‌شدند، اما این عدد به‌صورت تدریجی در حال اجراست

وی تأکید کرد که دولت قبلی ۱۷ میلیون نفری را که در سال ۱۳۹۸ حذف شده بودند، دوباره به فهرست یارانه‌بگیران بازگردانده بود و همین موضوع باعث انباشت خطا در دهک‌بندی شده است.

تصمیم خاص دولت برای یارانه‌بگیران | قانون بودجه ۱۴۰۴ چه می‌گوید؟

طبق بند «پ» تبصره ۱۳ قانون بودجه ۱۴۰۴:

• دولت موظف است یارانه دهک‌های هشتم، نهم و دهم را حذف کند

• منابع آزادشده باید به کالابرگ، مستمری مددجویان و حمایت‌های هدفمند اختصاص یابد

اما این حکم به این معنا نیست که آزمون وسع برای سایر دهک‌ها متوقف شود؛ بلکه دهک‌بندی باید به‌صورت مستمر به‌روزرسانی شود.

تصمیم خاص دولت برای یارانه‌بگیران | شاخص‌های جدید دهک‌بندی چیست؟

وزیر رفاه پیش‌تر اعلام کرده بود:

• خانواده ۳ نفره صاحب‌خانه با ۳۰ میلیون تومان درآمد ماهانه در دهک هشتم قرار می‌گیرد

• خانواده مستأجر با ۴۲ میلیون تومان درآمد ماهانه نیز در همین دهک است

علاوه بر این، هیئت وزیران در ۱۶ آذرماه شاخص‌های جدیدی را تصویب کرد که بر اساس آن، یارانه نقدی این ۴ گروه قطع می‌شود:

• خانوارهای دارای املاک با ارزش بیش از ۵۰ میلیارد تومان

• خانوارهای دارای خودرو با ارزش بیش از ۵ میلیارد تومان

• خانوارهای پرمصرف انرژی که الگوی مصرف را اصلاح نکنند

• ایرانیان مقیم خارج از کشور

تصمیم خاص دولت برای یارانه‌بگیران | هدف نهایی این سیاست چیست؟

هدف اصلی دولت از این تصمیمات:

• هدفمند کردن یارانه‌ها

• جلوگیری از هدررفت منابع

• تمرکز حمایت بر دهک‌های واقعاً نیازمند

• اصلاح خطاهای گذشته در دهک‌بندی

این رویکرد اگرچه در کوتاه‌مدت با نارضایتی برخی خانوارها همراه است، اما در بلندمدت می‌تواند عدالت توزیعی را تقویت کند.

پرسش‌های متداول

آیا حذف افراد از دهک‌های پایین دائمی است؟
خیر، دهک‌بندی پویاست و در صورت تغییر شرایط، امکان بازگشت وجود دارد.

آیا حذف یارانه به معنی قطع همه حمایت‌هاست؟
خیر، ممکن است خانوارها به جای یارانه نقدی از کالابرگ یا حمایت‌های دیگر بهره‌مند شوند.

چرا آمار یارانه‌بگیران مدام تغییر می‌کند؟
به دلیل به‌روزرسانی داده‌ها و اجرای آزمون وسع جدید.

آیا امکان اعتراض وجود دارد؟
بله، سامانه‌های وزارت رفاه برای ثبت اعتراض فعال هستند.

اگر شما یا اعضای خانوارتان دچار تغییر دهک یا قطع یارانه شده‌اید، وضعیت دهک‌بندی خود را از طریق سامانه‌های رسمی وزارت رفاه بررسی کنید و در صورت نیاز، اعتراض ثبت کنید. برای دنبال کردن آخرین اخبار یارانه، کالابرگ و سیاست‌های معیشتی، رستا نیوز را به‌صورت روزانه دنبال کنید.

منبع : خبرگزاری خبرآنلاین ، خبرگزاری ایرنا ، اظهارات وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی