با نزدیک شدن به فصل گرما و افزایش مصرف انرژی، موضوع قطعی برق دوباره به یکی از دغدغه‌های اصلی خانوارها، کسب‌وکارها و صنایع تبدیل شده است. شرکت توانیر و شرکت‌های توزیع برق سراسر کشور معمولاً در ماه‌های خرداد تا شهریور، به دلیل رشد چشمگیر مصرف برق، ناچار به اجرای برنامه‌های زمان‌بندی‌شده خاموشی می‌شوند. این برنامه‌ها با هدف جلوگیری از خاموشی‌های گسترده و کنترل بار شبکه طراحی شده و به تفکیک مناطق شهری و استانی در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

قطعی برق اگرچه تجربه خوشایندی نیست، اما با مدیریت صحیح مصرف و اطلاع‌رسانی شفاف، می‌توان از پیامدهای منفی آن کاست. در این گزارش، جزئیات مربوط به علت قطعی برق، نحوه اطلاع‌رسانی خاموشی‌ها، جدول برنامه‌ریزی در تهران و استان‌ها و همچنین راهکارهای کاهش مصرف بررسی می‌شود.

دلایل اصلی قطعی برق در تابستان

قطعی برق دلایل متعددی دارد، اما مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

1. افزایش شدید مصرف برق خانگی
   در روزهای گرم سال استفاده همزمان از وسایل سرمایشی، یخچال‌ها، کولرهای آبی و گازی باعث فشار مضاعف به شبکه برق می‌شود.

2. مصرف بالای صنایع و واحدهای تولیدی
   برخی صنایع در اوج مصرف روزانه، برق زیادی نیاز دارند. اگر مدیریت مصرف انجام نشود، احتمال بروز خاموشی بیشتر خواهد شد.

3. کاهش تولید نیروگاه‌ها
   نیروگاه‌های برق‌آبی به دلیل کاهش بارش‌ها و کمبود منابع آبی ظرفیت کمتری برای تولید دارند. همچنین برخی نیروگاه‌های حرارتی به دلیل محدودیت در تأمین سوخت دچار افت تولید می‌شوند.

4. گرمای شدید و تغییرات اقلیمی
   امواج گرمایی باعث افزایش مصرف برق در سطح گسترده می‌شوند. در روزهایی که دمای هوا بالای ۴۰ درجه است، میزان مصرف به رکوردهای جدیدی می‌رسد.

برنامه قطعی برق در تهران

تهران به دلیل جمعیت بالا و تمرکز صنایع و ادارات، یکی از مهم‌ترین شهرهایی است که مشمول برنامه خاموشی می‌شود. شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ هر ساله جدول خاموشی‌ها را به تفکیک مناطق و نواحی اعلام می‌کند.

• خاموشی‌ها معمولاً در بازه‌های ۲ تا ۳ ساعته انجام می‌شود.

• مناطق مختلف تهران از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب طبق یک چرخه زمانی مشخص با قطعی برق مواجه می‌شوند.

• اطلاع از جدول خاموشی تهران از طریق سایت رسمی شرکت توزیع برق و اپلیکیشن‌های مرتبط امکان‌پذیر است.

قطعی برق در استان‌های کشور

علاوه بر تهران، بسیاری از استان‌ها از جمله البرز، اصفهان، خراسان، آذربایجان شرقی و غربی، فارس، کرمان، خوزستان و مازندران نیز با قطعی برق مواجه می‌شوند.

• در استان‌های گرمسیر مانند خوزستان و هرمزگان، مصرف برق در تابستان به شدت افزایش یافته و خاموشی‌ها بیشتر احساس می‌شود.

• در استان‌های صنعتی مانند اصفهان و یزد نیز سهم صنایع از مصرف برق بالاست و مدیریت مصرف ضروری‌تر است.

• شرکت‌های توزیع برق استانی موظف‌اند برنامه زمان‌بندی خاموشی‌ها را در وب‌سایت رسمی و رسانه‌های محلی اطلاع‌رسانی کنند.

نحوه اطلاع‌رسانی جدول خاموشی‌ها

شهروندان برای اطلاع از زمان قطعی برق منطقه خود می‌توانند از روش‌های زیر استفاده کنند:

• سایت رسمی شرکت توزیع برق تهران و استان‌ها که جدول روزانه و هفتگی خاموشی‌ها را منتشر می‌کند.

• اپلیکیشن برق من و سایر نرم‌افزارهای اطلاع‌رسانی شرکت توانیر.

• سامانه پیامکی که با وارد کردن کد ناحیه برق، زمان خاموشی‌ها را اعلام می‌کند.

• تماس با مرکز ۱۲۱ برق منطقه‌ای برای استعلام زمان قطعی برق.

راهکارهای کاهش مصرف برق در تابستان

با رعایت چند نکته ساده می‌توان از قطعی برق جلوگیری کرد یا آن را کاهش داد:

1. استفاده از لامپ‌های کم‌مصرف یا LED به جای لامپ‌های پرمصرف.

2. تنظیم درجه کولر گازی روی ۲۴ درجه به جای دماهای پایین‌تر.

3. خاموش کردن وسایل برقی پرمصرف مانند اتو، ماشین لباسشویی و جاروبرقی در ساعات اوج مصرف (۱۲ تا ۱۸ عصر).

4. استفاده از پنکه و تهویه طبیعی در کنار کولر برای کاهش مصرف.

5. جدا کردن شارژرها و وسایل برقی در حالت آماده‌به‌کار از پریز.

تاثیر قطعی برق بر زندگی روزمره

قطعی برق علاوه بر ایجاد مشکلات برای خانوارها، بر بسیاری از کسب‌وکارها نیز تأثیرگذار است:

• کسب‌وکارهای آنلاین و دفاتر اداری به اینترنت و تجهیزات برقی نیاز دارند.

• صنایع تولیدی در صورت خاموشی ناگهانی دچار خسارت‌های مالی می‌شوند.

• بیمارستان‌ها و مراکز درمانی برای ادامه فعالیت نیازمند ژنراتورهای اضطراری هستند.

• زندگی روزمره شهروندان نیز با مشکلاتی چون خاموشی آسانسورها، قطع سیستم‌های سرمایشی و اختلال در ترافیک شهری مواجه می‌شود.

توصیه‌های مهم هنگام قطعی برق

• پیش از آغاز ساعات اعلام‌شده خاموشی، وسایل الکترونیکی ضروری مانند موبایل و لپ‌تاپ را شارژ کامل کنید.

• در زمان قطعی برق از باز کردن یخچال و فریزر خودداری کنید تا مواد غذایی دیرتر خراب شوند.

• در مجتمع‌های مسکونی، در ساعات خاموشی از آسانسور استفاده نکنید.

• اگر بیماری خاصی دارید که نیازمند دستگاه‌های برقی است، ژنراتور یا UPS خانگی تهیه کنید.

جمع‌بندی

قطعی برق موضوعی اجتناب‌ناپذیر در فصل تابستان و اوج مصرف انرژی است. اطلاع‌رسانی شفاف و دقیق درباره جدول خاموشی‌ها در تهران و استان‌ها می‌تواند به کاهش مشکلات شهروندان کمک کند. در عین حال، مدیریت مصرف برق توسط خانوارها و صنایع نقش مهمی در جلوگیری از خاموشی‌های گسترده ایفا می‌کند.

با رعایت راهکارهای صرفه‌جویی و توجه به اطلاعیه‌های شرکت توانیر و شرکت‌های توزیع برق استانی، می‌توان تابستانی آرام‌تر و بدون خاموشی‌های طولانی تجربه کرد.