چک لیست ایمنی کپسول اکسیژن در منزل

نگهداری و استفاده از کپسول اکسیژن در خانه، یک مسئولیت مهم و حیاتی است. بسیاری از خانواده‌ها به‌خصوص افرادی که بیمار تنفسی در منزل دارند، به این تجهیز پزشکی وابسته هستند؛ اما همین وسیله ضروری، در صورت رعایت نکردن اصول ایمنی می‌تواند خطرآفرین باشد.

در این راهنمای جامع که توسط تهران گاز تهیه شده، یک چک لیست کامل و مرحله‌به‌مرحله ارائه می‌شود تا بتوانید با خیال راحت و بدون نگرانی از کپسول اکسیژن استفاده کنید.

چرا رعایت ایمنی در استفاده از کپسول اکسیژن ضروری است؟

اکسیژن یک گاز بسیار حیاتی، اما در عین حال بسیار حساس و قابل‌اشتعال است. کوچک‌ترین بی‌احتیاطی—مثل قرار دادن کپسول کنار بخاری یا عدم توجه به نشتی—می‌تواند باعث حادثه شود. بنابراین داشتن یک چک لیست ایمنی مشخص و قابل اجرا، برای هر فردی که در خانه از کپسول استفاده می‌کند، کاملاً ضروری است.

چک لیست ایمنی قبل از استفاده

۱. بررسی ظاهری کپسول

پیش از هر بار استفاده، این موارد را چک کنید:

• نبودن زنگ‌زدگی، تورفتگی یا خط و خش‌های عمیق

• بررسی تمیزی و سلامت بدنه

• سالم بودن شیر، مانومتر و اتصالات

• چک کردن تاریخ آخرین تست هیدرواستاتیک

این موارد مخصوصاً در کپسول‌های بزرگ مثل کپسول اکسیژن 40 لیتری اهمیت بیشتری دارد.

۲. بررسی فشار و رگلاتور

• فشار داخل کپسول را از روی نشانگر بررسی کنید

• اگر عقربه در محدوده قرمز است، کپسول نیاز به شارژ دارد

• از رگلاتورهای استاندارد و سالم استفاده کنید

• هیچ‌وقت اتصالات را با روغن، وازلین یا گریس چرب نکنید

۳. تست نشتی (فقط با کف صابون)

برای تست استاندارد:

• شیر را کمی باز کنید

• روی اتصالات، کف صابون بگذارید

• اگر حباب تشکیل شد، نشتی وجود دارد

• فوراً شیر را ببندید و از کپسول استفاده نکنید

چک لیست ایمنی هنگام استفاده

۱. جای مناسب برای قرارگیری کپسول

کپسول باید در مکانی ثابت و امن قرار بگیرد:

• دور از حرارت، اجاق گاز، بخاری و شومینه

• دور از نور مستقیم خورشید

• در کنار دیوار یا داخل پایه مخصوص جهت جلوگیری از واژگونی

• دور از رفت‌وآمد

• محیط دارای تهویه کافی باشد

۲. اصول استفاده ایمن

• شیر را همیشه آهسته باز کنید

• صدای «هیس» غیرعادی می‌تواند نشتی باشد

• از تماس چربی با ماسک و اتصالات جلوگیری کنید

• هیچ‌کس هنگام استفاده نباید سیگار روشن کند

• از ماسک، شلنگ و اتصالات سالم و استاندارد استفاده کنید

• اگر بیمار بستری است، فاصله او از بخاری یا شومینه باید حداقل ۲ متر باشد

چک لیست بعد از استفاده

۱. بستن کامل شیر اصلی

بعد از پایان اکسیژن‌درمانی، شیر کپسول باید کامل بسته شود.

۲. تخلیه فشار اضافی رگلاتور

پیچ تنظیم رگلاتور را شل کنید تا فشار باقیمانده خارج شود.

۳. تمیزکاری تجهیزات

• ماسک و نازل بینی ضدعفونی شود

• شلنگ‌ها خشک و بدون رطوبت باشند

۴. قرار دادن کپسول در مکان امن

کپسول را به محل ثابت خود بازگردانید و از سقوط احتمالی جلوگیری کنید.

چک لیست نگهداری بلندمدت در منزل

۱. محل نگهداری مناسب

• محیط خشک

• دمای معتدل

• دور از مواد قابل اشتعال

• ایستاده و داخل گاری یا پایه مهار شده

۲. بازدید ماهانه

حداقل ماهی یک‌بار:

• فشار کپسول

• سلامت شیر

• سلامت رگلاتور

• نشتی احتمالی

۳. سرویس و شارژ منظم

هنگامی که فشار کپسول کم می‌شود، باید آن را برای شارژ ارسال کنید.

در مورد کپسول‌های بزرگ مثل کپسول اکسیژن 40 لیتری، زمان شارژ دیرتر است اما بررسی‌ها باید دقیق‌تر انجام شود.

اشتباهات رایج کاربران (که باید حتماً از آن‌ها دوری کنید)

• قرار دادن کپسول کنار بخاری

• باز کردن ناگهانی شیر

• چرب کردن اتصالات

• استفاده از رگلاتور غیراستاندارد

• حمل و نقل نادرست

• گذاشتن کپسول داخل ماشین در تابستان

• عدم توجه به تاریخ تست ایمنی

نکات مهم در حمل و نقل کپسول در منزل و خودرو

حمل در خانه

• از کشیدن کپسول روی زمین خودداری کنید

• برای کپسول‌های بزرگ‌تر، گاری مخصوص بهترین انتخاب است

حمل در خودرو

• کپسول باید حتماً ایستاده باشد

• با تسمه یا کمربند ایمنی مهار شود

• از تماس با اجسام نوک‌تیز جلوگیری شود

چه زمانی باید کپسول را سرویس یا تعویض کنیم؟

• نشتی‌های تکراری

• خرابی شیر

• تورفتگی یا آسیب‌های شدید

• گذشتن تاریخ تست سالانه یا دوره‌ای

• زنگ‌زدگی عمیق

تجهیزات ضروری که باید کنار کپسول داشته باشید

• رگلاتور استاندارد

• ماسک یدکی

• نازل بینی

• شلنگ اضافه

• پایه یا گاری مخصوص

• محلول کف صابون برای تست نشتی

• کپسول آتش‌خاموش‌کن

• شماره پشتیبانی سرویس شارژ تهران گاز

اقدامات اضطراری در صورت نشتی یا بروز مشکل

اگر نشتی یا بوی اکسیژن احساس کردید:

• فوراً شیر را ببندید

• برق، چراغ یا پریز را دست نزنید

• پنجره را باز کنید

• بیمار را دور کنید

• با سرویس پشتیبانی تماس بگیرید

• تا رفع کامل بو، از روشن کردن هیچ وسیله برقی خودداری کنید

نتیجه‌گیری

با رعایت همین چک‌لیست ساده، می‌توانید با خیال راحت از کپسول اکسیژن در منزل استفاده کنید. تجهیزات استاندارد، بررسی‌های دوره‌ای و نگهداری صحیح، سه اصلی هستند که امنیت کامل شما و خانواده‌تان را تضمین می‌کنند.

تهران گاز همیشه همراه شماست تا تجربه‌ای ایمن، مطمئن و حرفه‌ای از استفاده تجهیزات اکسیژن داشته باشید.