خبر فوری: عرضه مخفیانه بنزین در تهران
جزئیات واردات بنزین سوپر فاش شد؛ اولین محموله ۶.۵ میلیون لیتری وارد کشور شد و عرضه آن در تهران و کلان‌شهرها آغاز می‌شود.
پس از ماه‌ها گمانه‌زنی درباره بازگشت بنزین سوپر به چرخه مصرف کشور، حالا خبرها رنگ واقعیت گرفته است. مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کرده که اولین محموله بنزین ویژه (سوپر) به میزان ۶.۵ میلیون لیتر وارد کشور شده و به‌زودی وارد فاز عرضه خواهد شد؛ خبری که می‌تواند بازار سوخت را وارد مرحله‌ای تازه کند.
این در حالی است که طی سال‌های گذشته، کمبود بنزین باکیفیت و حذف تدریجی بنزین سوپر از جایگاه‌ها، به یکی از گلایه‌های جدی مالکان خودروهای خارجی و خودروهای حساس به کیفیت سوخت تبدیل شده بود. حالا به نظر می‌رسد سیاست‌گذار انرژی تصمیم گرفته مسیر جدیدی را در بازار سوخت باز کند؛ اما این مسیر ساده و بدون ابهام نیست.
بنزین سوپر چگونه و از کجا عرضه می‌شود؟
بر اساس اعلام رسمی، بنزین وارداتی قرار است نه از مسیر سنتی، بلکه از طریق بورس انرژی عرضه شود. این یعنی شرکت‌های واردکننده بنزین سوپر، محصول خود را در بورس انرژی ارائه می‌کنند و متقاضیان بر اساس سازوکار بازار، امکان خرید خواهند داشت.
طبق گفته‌ها، تاکنون دو شرکت واردکننده مدارک خود را تکمیل کرده‌اند و آماده ورود به مرحله عرضه هستند. این موضوع می‌تواند بازار رقابتی جدیدی را در حوزه سوخت ایجاد کند؛ بازاری که احتمالاً قیمت آن با بنزین معمولی فاصله قابل توجهی خواهد داشت.
بنزین سوپر فقط برای همه یا فقط برای خاص‌ها؟
یکی از سوال‌های مهمی که ذهن افکار عمومی را درگیر کرده این است که آیا بنزین ویژه قرار است در اختیار عموم مردم قرار بگیرد یا تنها مصرف‌کنندگان خاص به آن دسترسی خواهند داشت؟
مدیرعامل شرکت ملی پخش اعلام کرده که جایگاه‌های خاصی برای عرضه بنزین ویژه در نظر گرفته شده و حتی خودروهای سیار نیز برای توزیع این نوع سوخت فعال خواهند شد. این یعنی در گام اول، بنزین سوپر به‌صورت محدود و در نقاط منتخب توزیع می‌شود و به مرور در تهران و سپس سایر کلان‌شهرها گسترش خواهد یافت.
این الگوی عرضه محدود، نگرانی‌هایی را در مورد ایجاد بازار غیررسمی و اختلاف قیمت در مناطق مختلف ایجاد کرده است.
چرا واردات بنزین سوپر اهمیت دارد؟
واردات بنزین ویژه تنها یک موضوع فنی نیست؛ بلکه پیامی اقتصادی و سیاسی نیز در خود دارد. افزایش مصرف بنزین، فرسودگی بخشی از پالایشگاه‌ها و رشد تعداد خودروها باعث شده تولید بنزین باکیفیت در داخل کشور با چالش‌هایی مواجه شود.
در چنین شرایطی، واردات می‌تواند به‌عنوان یک راه‌حل کوتاه‌مدت برای پوشش کسری بازار عمل کند؛ اما در عین حال وابستگی به خارج را نیز افزایش می‌دهد. برخی کارشناسان معتقدند این سیاست اگر بدون نقشه راه دقیق ادامه یابد، می‌تواند به یک وابستگی پایدار تبدیل شود.
عرضه مرحله‌ای؛ واردات ادامه دارد؟
بر اساس اعلام رسمی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، این واردات محدود به همین محموله نخواهد بود. در مراحل بعدی و متناسب با میزان تقاضا، واردات جدید نیز انجام می‌شود. این جمله به‌خوبی نشان می‌دهد که دولت قصد دارد بازار را به صورت «تقاضامحور» مدیریت کند.
اما تحلیلگران معتقدند اگر تقاضا بالا برود، قیمت نیز به سرعت دستخوش نوسان خواهد شد و احتمال شکل‌گیری بازار دوم یا حتی بازار سیاه برای بنزین سوپر بعید نیست.
تاثیر واردات بنزین سوپر بر قیمت بنزین معمولی
یک سوال کلیدی دیگر این است که آیا عرضه بنزین ویژه بر قیمت سایر انواع بنزین تأثیر می‌گذارد یا خیر؟ به‌صورت رسمی هنوز تصمیمی برای تغییر قیمت بنزین معمولی اعلام نشده، اما تجربه نشان داده ورود یک محصول جدید به بازار انرژی، معمولاً انتظارات تورمی را تحریک می‌کند.
افزایش انتظار برای گرانی، خود می‌تواند روی سایر بازارها نیز اثر بگذارد؛ از حمل‌ونقل گرفته تا هزینه‌های روزمره خانوار.
جمع‌بندی؛ آغاز یک سیاست سوختی جدید؟
ورود محموله ۶.۵ میلیون لیتری بنزین سوپر را می‌توان آغاز یک فصل تازه در مدیریت بازار سوخت کشور دانست. فصل تازه‌ای که در آن، بورس انرژی، جایگاه‌های خاص و خودروهای سیار قرار است نقش پررنگ‌تری ایفا کنند.
اما این مسیر، بدون شفافیت قیمتی، نظارت دقیق و اطلاع‌رسانی عمومی، می‌تواند بیش از آنکه آرامش به بازار بیاورد، باعث شکل‌گیری موجی تازه از نگرانی‌ها شود.
