3 نکته مهم درباره سهمیه بندی و قیمت بنزین
سهمیه‌بندی بنزین دوباره در کانون توجه قرار گرفت؛ جزئیات طرح جدید دولت، میزان سهمیه خودروها، قیمت بنزین آزاد و یارانه‌ای و زمان اجرای احتمالی را در گزارش اختصاصی رستانیوز بخوانید.
تصویب نرخ سوم قیمت بنزین ، دوباره بازار انرژی کشور را وارد فاز جدیدی از التهاب و گمانه‌زنی کرده است. براساس مصوبه جدید هیئت وزیران، از نیمه دوم آذرماه ۱۴۰۴، سیستم عرضه و قیمت بنزین در کشور به صورت رسمی «سه‌نرخی» می‌شود؛ اتفاقی که می‌تواند مستقیماً بر هزینه‌های خانوارها و اقتصاد روزمره مردم اثر بگذارد.
نرخ سوم بنزین چیست و چگونه اعمال می‌شود؟
طبق این مصوبه، نرخ اول قیمت بنزین همچنان با قیمت ۱۵۰۰ تومان به صورت سهمیه‌ای باقی می‌ماند و نرخ دوم نیز با قیمت ۳۰۰۰ تومان برای مصرف آزاد تعریف شده است. اما تغییر اصلی مربوط به اضافه شدن نرخ سوم است که برای سوخت‌گیری با «کارت‌های اضطراری جایگاه‌ها» اعمال می‌شود و قیمت هر لیتر آن به ۵۰۰۰ تومان رسیده است.
این نرخ زمانی فعال می‌شود که راننده به جای استفاده از کارت سوخت شخصی، از کارت‌های موجود در جایگاه استفاده کند.
کدام خودروها سهمیه بنزین خود را از دست می‌دهند؟
یکی از مهم‌ترین بخش‌های این مصوبه، حذف سهمیه بنزین برای برخی خودروهاست. طبق اعلام رسمی، خودروهای وارداتی، خودروهای مناطق آزاد، خودروهای پلاک دولتی و خودروهای نو شماره داخلی از دریافت سهمیه بنزین ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی محروم می‌شوند.
خودروی نو شماره یعنی چه؟
منظور از «نو شماره» خودروهایی است که صفر کیلومتر هستند و برای اولین بار پلاک می‌شوند. به عبارتی، اگر فردی برای نخستین بار یک خودروی صفر خریداری کند، این خودرو دیگر مشمول سهمیه بنزین یارانه‌ای نخواهد بود.
اما خودروهای صفر کیلومتری که قبلاً پلاک داشته‌اند و صرفاً نقل و انتقال شده‌اند، همچنان امکان استفاده از سهمیه را خواهند داشت.
قانون جدید برای مالکان چند خودرو
بر اساس مصوبه هیئت وزیران، افرادی که بیش از یک خودرو دارند، تنها می‌توانند برای یکی از خودروهای خود سهمیه بنزین ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی دریافت کنند. سایر خودروهای ثبت‌شده به نام آن‌ها، فقط امکان سوخت‌گیری با نرخ سوم یعنی ۵۰۰۰ تومان را خواهند داشت.
این بخش از قانون می‌تواند فشار مالی قابل توجهی برای خانواده‌های دارای دو یا چند خودرو ایجاد کند.
سهمیه خودروهای دوگانه‌سوز چه تغییری می‌کند؟
در کنار بنزین، خودروهای دوگانه‌سوز (CNG) نیز مشمول تغییر خواهند شد. طبق این مصوبه، از ابتدای بهمن‌ماه، سهمیه بنزین نرخ دوم برای خودروهای CNG سوز به میزان ۵۰ درصد کاهش پیدا می‌کند تا استفاده از گاز طبیعی افزایش یابد.
چرا دولت بنزین را سه‌نرخی کرد؟
به گفته مسئولان، هدف اصلی این تصمیم، کنترل مصرف سوخت، جلوگیری از قاچاق گسترده بنزین و کاهش فشار بر منابع یارانه‌ای کشور است. اختلاف شدید قیمت بنزین ایران با کشورهای همسایه، باعث شکل‌گیری شبکه‌های گسترده قاچاق شده و دولت قصد دارد با این سیاست جدید، جلوی این روند را بگیرد.
سه‌نرخی شدن بنزین چه اثری بر بازار می‌گذارد؟
کارشناسان معتقدند حتی اگر نرخ‌های ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی تغییر نکند، صرف فعال شدن نرخ سوم می‌تواند اثر روانی بر بازار داشته باشد. تجربه سال‌های گذشته نشان داده که هر تغییر در نظام سوخت، می‌تواند باعث افزایش نرخ حمل‌ونقل، کرایه تاکسی‌ها و هزینه توزیع کالاها شود.
آینده قیمت بنزین چه خواهد شد؟
بر اساس مصوبه منتشر شده، وزارت نفت موظف شده است قیمت تمام‌شده بنزین را به صورت فصلی محاسبه و اعلام کند. همین موضوع باعث شده بسیاری از کارشناسان احتمال دهند که در آینده نزدیک، تغییرات جدیدی در نرخ سوخت اعمال شود.
بنزین سه‌نرخی حالا تبدیل به یک واقعیت شده است؛ واقعیتی که می‌تواند سبک زندگی، هزینه‌های خانوار و حتی آینده بازار انرژی کشور را تحت تأثیر قرار دهد.
