کالابرگ الکترونیک | کالابرگ الکترونیک جدید
آغاز شارژ کالابرگ الکترونیک سرپرستان خانوار | واریزی 3 یارانه با اضافه شدن نفری 120/000 تومان
آغاز شارژ کالابرگ الکترونیک سرپرستان خانوار؛ جزئیات مشمولان، مبلغ، نحوه مصرف و برنامه دولت را بخوانید. گزارش رستانیوز.
از شامگاه امروز شارژ مرحله جدید کالابرگ الکترونیک برای بخشی از سرپرستان خانوار آغاز شده است؛ اقدامی که در شرایط تورمی فعلی بهعنوان مهمترین ابزار حمایتی غیرنقدی دولت برای حفظ حداقل قدرت خرید خانوارها تلقی میشود. در این مرحله، ابتدا کارکنان و بازنشستگان نیروهای مسلح که یارانه آنها بهصورت سازمانی پرداخت میشود مشمول شدهاند و بهتدریج سایر گروهها نیز به این چرخه افزوده خواهند شد.
این تصمیم در پی افزایش شکاف میان درآمد و هزینه خانوارها، فشار تورم بر کالاهای اساسی و محدودیت دولت در افزایش مستقیم حقوق و یارانه نقدی اتخاذ شده است.
کالابرگ الکترونیک چیست و چه تفاوتی با یارانه نقدی دارد؟
کالابرگ الکترونیک نوعی اعتبار خرید دیجیتال است که مستقیماً برای خرید کالاهای مشخص و ضروری مصرف میشود. برخلاف یارانه نقدی که بهصورت پول به حساب افراد واریز میشود، کالابرگ الکترونیک صرفاً برای مصرف هدفمند طراحی شده است تا:
-
از تبدیل یارانه به تقاضای غیرضروری جلوگیری کند
-
اثر تورمی کمتری داشته باشد
-
به حفظ امنیت غذایی خانوار کمک کند
در واقع کالابرگ الکترونیک بهجای حمایت از «درآمد»، از «مصرف ضروری» حمایت میکند.
کالابرگ الکترونیک و دلایل فعالسازی مجدد
سه عامل اصلی باعث شده دولت دوباره به کالابرگ الکترونیک روی بیاورد:
۱. تورم مزمن بالای ۴۰ درصد
۲. محدودیت منابع مالی دولت
۳. نگرانی از تشدید تورم با پرداخت نقدی
به همین دلیل سیاستگذار تلاش دارد بهجای افزایش پول در گردش، از مسیر کالابرگ الکترونیک فشار معیشتی را کاهش دهد.
کالابرگ الکترونیک و گروههای مشمول مرحله جدید
در مرحله فعلی شارژ کالابرگ الکترونیک، این گروهها مشمول شدهاند:
-
کارکنان نیروهای مسلح
-
بازنشستگان نیروهای مسلح
-
برخی کارکنان دستگاههای اجرایی با یارانه سازمانی
-
بهتدریج دهکهای مشمول عمومی نیز افزوده خواهند شد
این افراد میتوانند با مراجعه به فروشگاههای زنجیرهای اتکا یا فروشگاههای معرفیشده، اعتبار خود را مصرف کنند.
کالابرگ الکترونیک و نقش آن در جبران کسری حقوق
قائمپناه، معاون اجرایی رئیسجمهور، تصریح کرده است که افزایش ۲۰ درصدی حقوق پاسخگوی تورم نیست و دولت قصد دارد کسری را با ابزارهایی مثل کالابرگ الکترونیک جبران کند.
این یعنی کالابرگ الکترونیک عملاً به بخشی از نظام پرداخت غیرمستقیم دستمزد تبدیل شده است.
کالابرگ الکترونیک و دهکهای درآمدی
برخلاف یارانه نقدی که محدود به دهکهای خاص است، کالابرگ الکترونیک میتواند تا دهکهای بالاتر نیز گسترش یابد، زیرا هدف آن حمایت از مصرف ضروری است نه صرفاً حمایت از فقرا.
کالابرگ الکترونیک و مهار نقدینگی
پرداخت نقدی یارانه مستقیماً پایه پولی را افزایش میدهد اما کالابرگ الکترونیک چون بهصورت اعتبار کالایی است، نقدینگی جدید خلق نمیکند و فشار تورمی کمتری دارد.
کالابرگ الکترونیک و امنیت غذایی
یکی از اهداف اصلی کالابرگ الکترونیک، تضمین حداقل مصرف غذایی خانوارهاست؛ بهویژه در شرایطی که تورم مواد غذایی سریعتر از تورم عمومی رشد میکند.
کالابرگ الکترونیک و چالشهای اجرایی
با وجود مزایا، چالشهایی وجود دارد:
-
محدود بودن تنوع کالا
-
دسترسی نابرابر به فروشگاههای طرف قرارداد
-
مشکلات فنی در سامانهها
-
نارضایتی برخی خانوارها از محدودیت مصرف
کالابرگ الکترونیک و آینده این سیاست
پیشبینی میشود:
-
دامنه پوشش کالابرگ الکترونیک گسترش یابد
-
اعتبار آن متناسب با تورم افزایش یابد
-
به سامانههای هوشمند متصل شود
-
با نظام مالیاتی و رفاهی یکپارچه شود
کالابرگ الکترونیک در مقایسه با تجربه جهانی
بسیاری از کشورها از ابزار مشابه استفاده کردهاند؛ از جمله کوپن غذایی در آمریکا و کارتهای حمایتی در اروپا. تجربه جهانی نشان میدهد حمایت کالایی در دورههای تورمی مؤثرتر از حمایت نقدی است.
کالابرگ الکترونیک و جمعبندی نهایی
کالابرگ الکترونیک اکنون به ستون اصلی سیاست حمایتی دولت تبدیل شده است. این ابزار اگرچه درمان ریشهای تورم نیست، اما بهعنوان مُسکن کوتاهمدت برای کاهش فشار معیشتی خانوارها نقش مهمی ایفا میکند.
مبلغ کالابرگ؛ چقدر اعتبار کالابرگ به خانوارها تعلق میگیرد؟
در روزهای اخیر موضوع مبلغ کالابرگ و نحوه تخصیص اعتبار آن به خانوارهای ایرانی یکی از پرجستوجوترین موضوعات اقتصادی بوده است. با افزایش تورم و رشد چشمگیر هزینههای معیشت، پرداخت نقدی یارانهها بهتنهایی پاسخگو نبوده و دولت به سمت ابزارهای غیرنقدی مانند کالابرگ الکترونیک حرکت کرده است تا فشار هزینهای مردم را کاهش دهد.
اما واقعاً مبلغ کالابرگ چقدر است؟ این اعتبار چگونه تعیین میشود؟ چه خانوارهایی مشمول دریافت مبلغ کالابرگ هستند؟ و این مبلغ چگونه مصرف خواهد شد؟
در این گزارش کامل دیسکاوری، به همه این پرسشها و جزئیات مبلغ کالابرگ پاسخ داده میشود.
مبلغ کالابرگ چیست؟
مبلغ کالابرگ به اعتبار غیرنقدی گفته میشود که دولت در قالب کالابرگ الکترونیک به خانوارها اختصاص میدهد تا صرف خرید کالاهای ضروری و اساسی شود.
این مبلغ بهصورت اعتبار نزد فروشگاههای طرف قرارداد (مثل اتکا، فروشگاههای زنجیرهای و …) شارژ میشود و خانوارها میتوانند با کارتهای مخصوص یا کارت بانکی خود، کالاهای مورد نیاز را خریداری کنند.
مبلغ کالابرگ چگونه تعیین میشود؟
مبلغ کالابرگ بر اساس چند شاخص اصلی تعیین میشود:
۱. درآمد خانوار
۲. دهک درآمدی خانوار
۳. تعداد اعضای خانوار
۴. وضعیت اقتصادی کشور
۵. پایین بودن قدرت خرید در اثر تورم
دولت با هدف توزیع عادلانه اعتبار، این مبلغ را براساس سرپرست خانوار و تعداد اعضا تعیین میکند.
مبلغ کالابرگ برای خانوارهای یکنفره
در اکثر طرحهای اخیر کالابرگ الکترونیک، مبلغ کالابرگ برای خانوارهای یکنفره بین ۲۵۰ هزار تا ۵۲۰ هزار تومان در ماه تعیین شده است.
هدف از این مبلغ، تأمین حداقل هزینه مواد غذایی و کالاهای ضروری در یک ماه برای یک نفر است.
مبلغ کالابرگ برای خانوارهای دو نفره
برای خانوارهای دو نفره، مبلغ کالابرگ بهصورت پلکانی افزایش مییابد. در نمونههایی که اخیراً اعلام شده، مبلغ کالابرگ برای خانوار دو نفره بین ۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون و ۴۰ هزار تومان در ماه بوده است.
افزایش این مبلغ به نسبت اعضای خانوار، نشاندهنده تلاش دولت برای تطبیق حمایت با نیاز واقعی خانوارهاست.
مبلغ کالابرگ برای خانوارهای سهنفره
در خانوارهای سهنفره، مبلغ کالابرگ معمولاً در بازه ۷۵۰ هزار تا ۱ میلیون و ۵۶۰ هزار تومان تعیین شده است.
این مبلغ نشاندهنده این است که با افزایش تعداد اعضا، نیاز مصرفی خانوار نیز افزایش یافته و دولت تلاش کرده این افزایش را پوشش دهد.
مبلغ کالابرگ برای خانوارهای چهارنفره
برای خانوارهای چهار نفره، مبلغ کالابرگ معمولاً بین ۱ میلیون و ۲۰ هزار تا ۲ میلیون و ۸۰ هزار تومان در ماه قرار میگیرد.
بالا بودن مبلغ کالابرگ برای خانوارهای پرجمعیت به دلیل نیاز بیشتر به غذا، پوشاک و سایر کالای ضروری است.
مبلغ کالابرگ برای خانوارهای پنجنفره
در طرحهای اخیر، مبلغ کالابرگ برای خانوارهای پنجنفره تا حدود ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان در ماه گزارش شده است.
این رقم یکی از بالاترین سطوح مبلغ کالابرگ است که نشان میدهد خانوارهای بزرگتر نسبت به خانوارهای کوچکتر نیاز بیشتری به حمایت دارند.
معانی مختلف «مبلغ کالابرگ»
مبلغ کالابرگ را میتوان از چند دیدگاه تحلیل کرد:
کالابرگ بهعنوان کمک معیشتی
وقتی مبلغ کالابرگ به خانوار داده میشود، در واقع دولت بخشی از هزینههای ضروری را مستقیماً هدفگیری میکند تا از فشار بر درآمد خانوار کاسته شود.
کالابرگ بهعنوان ابزار کنترل تورم
از آنجا که مبلغ کالابرگ صرف خرید کالاهای ضروری میشود، دولت میتواند بدون افزایش نقدینگی، بخش تقاضای ضروری را تأمین کند.
کالابرگ بهعنوان عدد پویا
مبلغ کالابرگ ممکن است در دورههای مختلف تغییر کند — بسته به شرایط اقتصادی کشور، افزایش هزینه کالاها و سیاستهای حمایتی دولت.
تعیین مبلغ کالابرگ بر اساس دهکهای درآمدی
دولت معمولاً مبلغ کالابرگ را بر اساس دهک درآمدی خانوار تعیین میکند:
-
دهکهای پایین درآمدی: مبلغ کالابرگ بالاتر
-
دهکهای میانی درآمدی: مبلغ متوسط
-
دهکهای بالاتر درآمدی: ممکن است مبلغ کالابرگ دریافت نکنند یا مبلغ کمتر دریافت کنند
این رویکرد باعث میشود منابع حمایتی دولت هدفمندتر و عادلانهتر میان گروههای نیازمند توزیع شود.
مبلغ کالابرگ و تفاوت آن با یارانه نقدی
برخلاف یارانه نقدی که بهصورت پول نقد به حساب خانوار واریز میشود، مبلغ کالابرگ تنها در قالب اعتبار کالایی قابل استفاده است. این مزیت باعث میشود که منابع مستقیماً صرف نیازهای اساسی خانوار شود و در بازار کمتر تبدیل به نقدینگی شود که خود موجب تورم شود.
منبع
گزارش رستانیوز بر اساس اظهارات معاون اجرایی رئیسجمهور و گزارشهای رسمی رسانهای