اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس: انحصار دلالان با توسعه زیرساخت دیجیتال شکسته خواهد شد
طرح فوری برای حذف واسطهها: آیا مسیر تجارت الکترونیک روستا باز میشود؟
برخی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس با انتقاد شدید از وضعیت نابسامان توزیع محصولات روستایی و سودجویی واسطهها، از تدوین طرحی دوفوریتی برای الزام دستگاههای اجرایی به توسعه زیرساختهای فروش مستقیم خبر داد. وی معتقد است تا زمانی که مسیر تجارت الکترونیک برای تولیدکننده روستایی هموار نشود، اقتصاد روستا در گروگان دلالان باقی خواهد ماند.
چالشهای معیشتی روستاییان و عدم دسترسی به بازار مصرف نهایی، بار دیگر در دستور کار بهارستان قرار گرفته است. نمایندگان بر این باورند که برای تقویت اقتصاد مولد و حمایت از تولیدکنندگان خرد، چارهای جز حذف فیزیکی واسطهها و جایگزینی آن با پلتفرمهای دیجیتال وجود ندارد. طبق گزارشهای واصله به کمیسیون، هماکنون سود اصلی محصولات کشاورزی و صنایعدستی به جیب کسانی میرود که هیچ نقشی در فرایند تولید ندارند.
بحران زیرساخت و راهکار مجلس برای کاهش هزینهها یکی از موانع اصلی که در گزارش کمیسیون به آن اشاره شده، هزینه بالای ورود روستاییان به بازار آنلاین است. بسیاری از تولیدکنندگان توان مالی برای سرمایهگذاریهای سنگین فنی را ندارند. در همین راستا، طرحهای حمایتی مجلس بر استفاده از بسترهای آماده تأکید دارد. کارشناسان اقتصادی مرکز پژوهشها معتقدند استفاده از ابزارهای نوین و کمهزینه مانند سایت ساز فروشگاهی به روستاییان این امکان را میدهد تا بدون نیاز به دانش فنی پیچیده یا بودجههای میلیاردی، رأساً اقدام به تأسیس پایگاه فروش کرده و محصولات خود را به بازارهای داخلی و خارجی عرضه کنند.
این رویکرد، ضمن کاهش وابستگی به پلتفرمهای واسطهگر مرکزی، استقلال عمل تولیدکننده در قیمتگذاری را تضمین میکند.
بنبست بانکی و هشدار به سیستم تسهیلاتدهی نماینده مردم در مجلس با اشاره به گلایههای متعدد پیرامون عملکرد بانکها تصریح کرد: «متأسفانه بانکها به مانع اصلی در مسیر اشتغالزایی محرومان تبدیل شدهاند. گزارشهای میدانی نشان میدهد که با وجود ابلاغیههای بانک مرکزی، بسیاری از طرحهای توسعهای روستاییان صرفاً به دلیل بروکراسی اداری و سختگیریهای بیمورد در تضامین، با شکست مواجه میشوند.» مجلس شورای اسلامی به وزارت اقتصاد مهلت داده است تا ظرف ماههای آینده، گزارش عملکرد بانکها در خصوص تسهیلات تکلیفی اشتغال روستایی را ارائه دهد.
الزام وزارت ارتباطات به تکمیل شبکه ملی در روستاها بخش دیگری از جلسه علنی امروز به بررسی وضعیت اینترنت در مناطق محروم اختصاص داشت. طبق مادههای قانونی برنامه توسعه، وزارت ارتباطات مکلف است زیرساخت اینترنت پایدار را برای تسهیل تجارت الکترونیک در روستاها فراهم کند. نمایندگان تأکید کردند که "آموزش دیجیتال مارکتینگ" و "برندسازی منطقهای" باید از حالت شعار خارج شده و در قالب بستههای اجرایی توسط سازمانهای متولی به روستاییان ارائه شود.
چشمانداز حذف دلالان؛ رویا یا واقعیت؟ تجربیات موفق در استانهایی نظیر خراسان و کرمان نشان داده است که هرجا زنجیره لجستیک و بستهبندی اصلاح شده و تولیدکننده مستقیماً به ابزار فروش آنلاین مجهز شده، درآمد خانوار روستایی جهش چشمگیری داشته است. حال باید دید آیا فشار نظارتی مجلس میتواند مقاومت مافیای دلالی را بشکند و مسیر را برای فروش مستقیم محصولات کشاورزی هموار کند یا خیر؟ طرح نظارت بر عملکرد دستگاههای مسئول در حوزه اقتصاد دیجیتال روستایی، هفته آینده در صحن علنی پیگیری خواهد شد.
