اگرچه عملکرد اصلی شمع‌ها ایجاد جرقه برای احتراق مخلوط هوا و سوخت و راه‌اندازی موتور است؛ اما یکی دیگر از وظایف مهم شمع‌ها، انتقال حرارت از محفظه احتراق به سیستم خنک‌کننده موتور است. شمع‌ها مانند یک مبدل حرارتی عمل می‌کنند؛ به این صورت که گرمای تولیدشده در محفظه احتراق را جذب و آن را به سیستم خنک‌کننده موتور منتقل می‌کنند. اینجاست که اهمیت کد حرارتی شمع بیشتر می‌شود. آیا می‌دانید منظور از کد حرارتی شمع چیست؟ در ادامه به این سوال مهم پاسخ داده‌ایم.
کد حرارتی شمع خودرو چیست؟
کد حرارتی شمع نشان می‌دهد که شمع تا چه میزان می‌تواند حرارت را از محفظه احتراق خارج کند. این موضوع کمی غیرمنطقی به نظر برسد؛ چراکه احتمالا تصور کنید که کد حرارتی شمع به میزان حرارت تولید شده توسط آن در هنگام احتراق اشاره دارد؛ اما این‌گونه نیست!
دمای نوک شمع در حین کار بین 500 تا 850 درجه سانتی‌گراد است. حرارت تولید شده از نوک احتراق به عایق، سپس به پوسته شمع و در نهایت به سرسیلندر منتقل می‌شود. پس از انتقال حرارت به سرسیلندر، از طریق مجاری آب خنک‌کننده پخش می‌شود. کد حرارتی تابعی از مسیری است که جرقه یا جریان باید طی کند تا از سیم شمع یا کوئل مستقیم به الکترود برسد.
نوک عایق کوتاه‌تر به معنای مسیر کوتاه‌تر برای جرقه و در نتیجه شمع خنک‌تر است؛ اما نوک بلندتر به معنای مسیر طولانی‌تر و شمع گرم‌تر است. به‌عبارت‌دیگر، شمع خنک‌تر حرارت را سریع‌تر به سرسیلندر منتقل می‌کند؛ اما انتقال حرارت در شمع گرم‌تر کندتر است. عواملی مانند روش اتصال عایق به پوسته و ویژگی‌های حرارتی مواد عایق هم بر کد حرارتی تاثیر می‌گذارند.
دسته‌بندی انواع شمع خودرو بر اساس کد حرارتی
شمع‌ها را بر اساس کد حرارتی به دو دسته گرم و سرد تقسیم می‌کنند. شمع‌هایی که توانایی بالایی در دفع حرارت دارند، به‌عنوان شمع سرد شناخته می‌شوند؛ اما شمع‌هایی که حرارت را کمتر دفع می‌کنند، شمع گرم نامیده می‌شوند. پس اطلاع از تفاوت شمع سرد و گرم بسیار مهم است که در زیر آن را بررسی کرده‌ایم:
-
شمع گرم: شمع‌های گرم در بسیاری از خودروهای سواری مشاهده می‌شود. این شمع‌ها دارای عایق بیشتری هستند تا حرارت را به آرامی منتقل کنند؛ این امر باعث می‌شود دما به اندازه کافی بالا باقی بماند تا رسوبات کربن بسوزد و از خراب‌شدن زودهنگام شمع جلوگیری شود. این ویژگی کمک می‌کند تا زمان بیشتری بین تعویض شمع‌ها داشته باشید. نازل عایق بلندتر، انتقال حرارت به آرامی، داغ‌ماندن نوک شمع در مدت زمان طولانی‌تر و سوزاندن رسوبات کربن از جمله ویژگی‌های شمع گرم است.
-
شمع سرد: شمع‌های سرد برای موتورهای با دور بالا و دیگر شرایطی که موتور در دمای بالا کار می‌کند، مناسب هستند. این شمع‌ها حرارت را سریع‌تر انتقال می‌دهند، درنتیجه ممکن است زودتر کثیف و حتی خراب شوند؛ چراکه به اندازه کافی داغ نمی‌شوند تا رسوبات کربن را بسوزانند. نازل عایق کوتاه‌تر، انتقال حرارت سریع‌تر و خنک‌ماندن نوک شمع برای مدت طولانی‌تر چند مورد از مزیت‌های انواع شمع خودرو سرد است.
به‌طورکلی، شمع گرم‌تر برای مسافت‌های کوتاه و ترافیک شهری با توقف و حرکت زیاد مناسب‌تر است؛ اما شمع سردتر برای حمل بارهای سنگین در سرعت‌های بزرگراه بهتر است. در واقع کد حرارتی شمع بخش مهمی از فرمولی است که مهندسان در فرایند طراحی در نظر می‌گیرند.
رابطه کد حرارتی شمع با مصرف سوخت چیست؟
کد حرارتی شمع تاثیر مستقیمی بر مصرف سوخت دارد. شمع در بازه حرارتی مناسب، می‌تواند مخلوط هوا و سوخت را به‌طور کامل‌تر بسوزاند و باعث احتراق بهینه شود. این امر منجر به افزایش راندمان سوخت، کاهش آلاینده‌ها و بهبود عملکرد کلی موتور می‌شود. ولی استفاده از شمعی با کد حرارتی نامناسب می‌تواند منجر به احتراق ناقص، افزایش مصرف سوخت و انتشار گازهای نسوخته شود.
خطرات استفاده از کد حرارتی شمع نادرست
قطعا استفاده از شمعی با کد حرارتی ناردست مشکلاتی برای خودروی شما ایجاد می‌کند. اگر از شمعی با دمای بیش‌ازحد پایین استفاده کنید که به دمای مناسب نمی‌رسد، شمع نمی‌تواند رسوبات کربنی را بسوزاند؛ در نتیجه می‌تواند منجر به خراب‌شدن زودهنگام شمع شود. شمع خراب شده می‌تواند باعث عدم‌احتراق و خاموش‌شدن موتور شود. انتخاب شمعی با محدوده حرارتی بیش‌ازحد داغ می‌تواند منجر به گرمای زیاد شود؛ باعث فرسودگی سریع الکترودها، پیش‌اشتعال سوخت می‌شود.
انتخاب کد حرارتی مناسب شمع، یکی از عوامل مهم در طراحی و نگهداری موتور است. طراحان باید با در نظر گرفتن نوع موتور، شرایط کاری، دمای محیط و نیازهای عملکردی، شمعی با کد حرارتی متناسب انتخاب کنند تا هم عملکرد پایدار و هم بهره‌وری سوختی موتور بهبود یابد. چنین انتخاب دقیقی می‌تواند به افزایش دوام، کاهش هزینه‌های نگهداری و ارتقا فناوری موتورهای احتراقی کمک کند. برای بیشتر خودروها، شمع و محدوده حرارتی توصیه شده توسط سازنده بهترین گزینه است. برای شمع مناسب خودروی خود، دفترچه راهنمای مالک را مطالعه کنید.
احتمالا بپرسید که کد حرارتی شمع کجاست؟ هر شمع دارای کد مخصوص به خود است که برای رمزگشایی و شناسایی ویژگی‌های فنی شمع استفاده می‌شود. یکی از ویژگی‌هایی که می‌توان از کد شمع تشخیص داد، کد حرارتی است؛ پس شما برای تشخیص کد حرارتی هر محصول باید با نحوه کدخوانی آن آشنا باشید. در ادامه نحوه کدخوانی در سه برند معتبر بازار بررسی شده است تا کار شما راحت شود.
نحوه کدخوانی شمع NGK
آیا با طریقه کدخوانی شمع ان جی کا آشنا هستید؟ شمع NGK دارای دو کد شامل کد شمع و کد انبار است. برای مثال در شمع BPR6ES-11; 2887 از برند ان جی کا BPR6ES-11 کد شمع و 2887 کد انبار است. بخش سوم که یک عدد است، کد حرارتی شمع را نشان می‌دهد. این عدد در بازه 2 تا 12 قرار دارد. عدد ۲ نشان‌دهنده شمع داغ‌تر و عدد ۱۲ نشان‌دهنده شمع سردتر است. در نتیجه عدد 6 در BPR6ES نشان می‌دهد که این شمع در محدوده حرارتی وسط قرار دارد.
نحوه کدخوانی شمع DENSO
محصولات برند دنسو هم دارای سیستم کد مخصوص به خود هستند. عدد درج‌شده در وسط کد نشان‌دهنده محدوده حرارتی شمع است. بازه کد حرارتی شمع دنسو از عدد 9 تا 37 متغییر است. بر خلاف NGK، در شمع‌های DENSO هرچه عدد بالاتر باشد، شمع سردتر است. برای مثال شمع دنسو با کد شمع K20PR-U11 دارای کد حرارتی ۲۰ است که به‌عنوان محصول با محدود حرارتی متوسط معرفی می‌شود.
نحوه کدخوانی شمع BOSCH
کد حرارتی شمع در برند بوش با محصولات برند NGK و DENSO فرق دارد. هر کد شمع بوش دارای چند حرف عدد است که هر حرف و عدد در این کد اطلاعات خاصی درباره ویژگی‌های شمع دارد. شمع FR7KPP33U یکی از محصولات برند بوش است. اولین عددی که هنگام خواندن کد به آن برخورد می‌کنید، نشان‌دهنده کد حرارتی شمع است. کد حرارتی محصولات بوش در بازه عددی 2 تا 10 قرار دارد. هرچه عدد بیشتر (مثلا 10) باشد، کد حرارتی شمع سرد را نشان می‌دهد و عدد کمتر (مثلا 2) شمع از نوع گرم است. در این مثال، عدد 7 نشان‌دهنده محدوده حرارتی متوسط به سمت سرد است.
سخن نهایی
خرید شمع‌های اصل و باکیفیت خودرو، یکی از چالش‌هایی است که اکثرا با آن مواجه هستیم. اینکه چه شمعی مناسب خودروی ماست و آیا شمع مدنظر اصل است یا تقلبی و فیک! اینجاست که همیار حامی به کمک ما می‌آید و با ارائه خدمات اصالت‌سنج شمع، شمع‌یاب و همچنین لیبل اصالت کالا که روی محصولات ngk ژاپن درج کرده است، خیال ما را از این چالش و نگرانی راحت می‌کند. می‌توانید برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد کد حرارتی شمع و همچنین محصولات و خدمات این مجموعه، به سایت همیار حامی مراجعه کنید.
ارسال نظر