ثبت‌نام کمک هزینه معیشتی بهزیستی ۱۴۰۵ آغاز شد | جزئیات افزایش مستمری مددجویان، مبلغ ۳ میلیون تومان، شرایط ثبت‌نام، گروه‌های مشمول و نحوه پرداخت ماهانه به معلولان و خانوارهای فاقد درآمد.

ثبت‌نام کمک هزینه معیشتی بهزیستی

پرداخت کمک هزینه معیشتی ۳ میلیونی برای مددجویان و افراد دارای معلولیت در آبان ۱۴۰۴ آغاز شد و اکنون بحث افزایش مستمری و پرداخت‌های حمایتی در سال ۱۴۰۵ به یکی از موضوعات داغ برای جامعه معلولان و خانواده‌های تحت پوشش بهزیستی تبدیل شده است. در این گزارش، جزئیات ثبت‌نام، شرایط پرداخت، مستمری و چشم‌انداز بودجه‌ای برای سال آینده بررسی می‌شود.

واریزی کمک هزینه معیشتی ۳ میلیونی برای مددجویان و معلولان

در روزهایی که تورم و افزایش هزینه‌های زندگی فشار مضاعفی بر دهک‌های پایین جامعه وارد کرده است، پرداخت کمک هزینه معیشتی ۳ میلیونی برای افراد دارای معلولیت شدید و خانوارهای تحت پوشش بهزیستی اهمیت زیادی پیدا کرده است. این کمک معیشتی شامل مستمری پایه، یارانه نقدی و کمک هزینه معیشتی تکمیلی می‌شود و هدف آن کاهش فشار مالی بر خانواده‌هاست.

طبق آخرین گزارش‌ها، میانگین دریافتی افراد دارای معلولیت شدید در سال ۱۴۰۴ حدود ۳ میلیون تومان است، که شامل مستمری پایه ۱.۴ میلیون تومان، یارانه نقدی ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان و کمک هزینه معیشتی حدود ۱.۲ میلیون تومان می‌شود. با این حال، بیش از ۳۰۰ هزار نفر از معلولان و مددجویان هنوز در صف دریافت این کمک‌ها قرار دارند و تأخیر در واریزها نگرانی‌هایی ایجاد کرده است.

جزئیات واریز کمک هزینه معیشتی ۳ میلیونی

منابع خبری از بررسی طرحی خبر می‌دهند که کمک هزینه معیشتی ۳ میلیونی را به عنوان حمایت تکمیلی برای معلولان شدید و خانوارهای فاقد درآمد پایدار در نظر گرفته است. این منابع اعلام کرده‌اند که پرداخت‌ها از محل منابع تبصره ۱۴ بودجه و با هماهنگی سازمان برنامه و بودجه و سازمان بهزیستی تأمین خواهد شد.

در این چارچوب، اولویت پرداخت با خانواده‌های دارای سرپرست معلول، مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و افرادی است که در سامانه رفاه ایرانیان در دهک‌های یک تا سه قرار دارند.

کمک هزینه معیشتی بر اساس قانون حمایت از حقوق معلولان

قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت (مصوب ۱۳۹۶) دولت را موظف می‌کند که منابع لازم برای افزایش مستمری و پرداخت کمک هزینه معیشتی را تأمین کند. بر اساس مواد ۱۰ و ۲۷ این قانون، کمک معیشتی و مستمری باید با هدف کاهش فشار مالی خانواده‌های دارای معلولیت و فراهم کردن حداقل معیشت تعیین شود.

با این حال، بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از این قوانین هنوز به صورت کامل اجرا نشده‌اند. بهروز مروتی، فعال حوزه معلولان، در گفت‌وگو با ایلنا اعلام کرده است:«صندوق فرصت‌های شغلی افراد دارای معلولیت باید از سال ۱۳۹۷ فعال می‌شد، اما با گذشت هفت سال هنوز هیچ اقدام عملی صورت نگرفته است.»

او تأکید کرد که اگر این صندوق فعال می‌شد، بخشی از هزینه‌های زندگی معلولان از طریق اشتغال و دریافت وام‌های حمایتی جبران می‌شد و نیاز به کمک هزینه نقدی کاهش می‌یافت.

صندوق فرصت‌های شغلی و تأثیر آن بر پرداخت کمک هزینه معیشتی

یکی از راهکارهای پایدار برای کاهش وابستگی مددجویان به کمک‌های نقدی، فعال‌سازی صندوق فرصت‌های شغلی معلولان است. این صندوق قرار بود از سال ۱۳۹۷ با هدف تأمین تسهیلات اشتغال، تضمین بازپرداخت و حمایت از کسب‌وکارهای خرد افراد دارای معلولیت آغاز شود، اما اختلافات مدیریتی مانع از فعالیت رسمی آن شده است.

به گفته مروتی:«اختلاف‌نظر میان رئیس سازمان بهزیستی و اعضای هیئت‌مدیره درباره انتصاب مدیرعامل باعث تأخیر چندساله شده است. هر روز تأخیر در آغاز فعالیت این صندوق یعنی فشار بیشتر بر جامعه معلولان و تعویق در پرداخت کمک هزینه.»

وضعیت مستمری و پرداخت‌های حمایتی به مددجویان

میانگین دریافتی مددجویان دارای معلولیت شدید و خانوارهای تحت پوشش، هنوز بسیار کمتر از خط فقر است. طبق برنامه توسعه هفتم، دولت موظف است مستمری مددجویان را حداقل معادل ۲۰ درصد حداقل دستمزد سالانه تعیین کند، اما این بند قانونی به‌طور کامل اجرا نشده است.

برای مثال، در سال ۱۴۰۴ حداقل حقوق کارگران ۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تعیین شد؛ بنابراین مستمری مددجویان باید حدود ۱.۹ میلیون تومان باشد، در حالی که دریافتی واقعی آن‌ها تنها ۱.۴ میلیون تومان است. این فاصله نشان از اجرای ناقص قانون دارد.

کمک هزینه معیشتی معلولان در مقایسه با خط فقر

کارشناسان اقتصادی اعلام کرده‌اند که خط فقر شهری در کشور بین ۳۰ تا ۷۰ میلیون تومان در ماه است. بنابراین، حتی با پرداخت کمک هزینه معیشتی ۳ میلیونی، فاصله زیادی با هزینه واقعی زندگی وجود دارد. این موضوع باعث می‌شود که این کمک معیشتی تنها نقش مسکنی موقت داشته باشد و نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت برای رفع مشکلات معیشتی باشد.

ضرورت افزایش کمک هزینه معیشتی در بودجه سال آینده

فعالان اجتماعی و نمایندگان مجلس بارها خواستار افزایش ۵۰ درصدی بودجه مستمری و کمک هزینه معیشتی در لایحه بودجه ۱۴۰۵ شده‌اند. در صورت تصویب این افزایش، مجموع دریافتی افراد دارای معلولیت شدید می‌تواند به حدود ۴.۵ تا ۵ میلیون تومان برسد، اما همچنان پایین‌تر از سطح واقعی حداقل معیشت خواهد بود.

گروه‌های مشمول دریافت کمک هزینه معیشتی جدید

بر اساس مصوبات پیشنهادی، مشمولان مرحله جدید کمک هزینه معیشتی شامل گروه‌های زیر خواهند بود:

• افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید تحت پوشش بهزیستی

• خانواده‌های دارای دو یا چند عضو معلول

• مددجویان فاقد شغل و بیمه

• زنان سرپرست خانوار با فرزند معلول

• سالمندان دارای بیماری خاص یا ازکارافتادگی کامل

پرداخت‌ها قرار است به‌صورت ماهانه یا فصلی از طریق حساب یارانه بانکی سرپرست خانوار انجام شود.

نارضایتی از تأخیر در پرداخت کمک هزینه معیشتی

بسیاری از مددجویان اعلام کرده‌اند که در دو ماه اخیر کمک هزینه معیشتی به حسابشان واریز نشده است. منابع سازمان بهزیستی اعلام کرده‌اند که علت این تأخیر کمبود نقدینگی و تخصیص ناکافی منابع از سوی خزانه‌داری است.

طبق اعلام سازمان برنامه و بودجه، از آذرماه ۱۴۰۴ پرداخت‌ها به‌صورت منظم انجام خواهد شد تا هیچ خانواری بدون دریافت کمک هزینه باقی نماند.

مطالبه اجرای کامل ماده ۲۷ قانون حمایت از حقوق معلولان

ماده ۲۷ قانون حمایت از حقوق معلولان دولت را موظف کرده است تا مستمری افراد دارای معلولیت را مطابق حداقل دستمزد رسمی افزایش دهد.

با این حال، طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، اجرای این ماده کمتر از ۵۰ درصد پیشرفت داشته است. به گفته فعالان حوزه معلولان، اگر دولت این ماده را به‌درستی اجرا کند، بسیاری از مشکلات معیشتی جامعه معلولان حل خواهد شد.

ارتباط سهمیه استخدام و کمک هزینه معیشتی

قانون سه درصد سهمیه استخدام برای افراد دارای معلولیت نیز تاکنون به‌طور کامل اجرا نشده است. بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، تنها یک درصد از این سهمیه در نهادهای دولتی و عمومی اجرایی شده است. در نتیجه، هزاران نفر از معلولان همچنان بیکار مانده و تنها منبع درآمدشان کمک هزینه معیشتی است.

پیامدهای اجتماعی تأخیر در پرداخت مستمری و کمک هزینه معیشتی

افزایش هزینه‌های مسکن، دارو، درمان و حمل‌ونقل باعث شده بسیاری از معلولان از پس مخارج زندگی برنیایند. کارشناسان هشدار می‌دهند اگر حمایت‌های معیشتی به موقع پرداخت نشود، نرخ فقر و انزوای اجتماعی در میان افراد دارای معلولیت افزایش می‌یابد.

راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضعیت پرداخت کمک هزینه معیشتی

فعالان حوزه رفاه سه راهکار اساسی پیشنهاد داده‌اند:

1. افزایش بودجه صندوق حمایت از معلولان و اجرای سریع اساسنامه آن

2. افزایش ۲۰ درصدی مستمری مددجویان در بودجه ۱۴۰۵

3. پرداخت کمک هزینه معیشتی به‌صورت منظم ماهانه از طریق سامانه شفاف

امید به اجرای واقعی عدالت معیشتی

در شرایطی که جامعه افراد دارای معلولیت با تورم سنگین، هزینه‌های درمانی بالا و کمبود فرصت شغلی روبه‌روست، پرداخت کمک هزینه معیشتی ۳ میلیونی تنها بخشی از فشار مالی را کاهش می‌دهد.

آنچه بیش از همه مورد مطالبه است، اجرای واقعی قانون و پایان دادن به وعده‌های تکراری درباره صندوق فرصت‌های شغلی و افزایش مستمری‌هاست. تا زمانی که عدالت معیشتی و فرصت‌های برابر شغلی محقق نشود، هیچ پرداخت مقطعی نمی‌تواند چالش‌های اساسی زندگی معلولان را برطرف کند.

منابع خبری معتبر

1. خبرگزاری ایلنا – گزارش خبرنگار درباره صندوق فرصت‌های شغلی افراد دارای معلولیت

2. سازمان بهزیستی کشور – اطلاعیه رسمی درباره نحوه پرداخت کمک هزینه معیشتی معلولان

3. پایگاه خبری اندیشه معاصر – گزارش تحلیلی در مورد کمک معیشتی معلولان شدید ۱۴۰۴