فوری؛ غیرفعال شدن کارت سوخت این افراد | جزئیات مهم از طرح جدید حذف این مدل کارت‌ سوخت ها

کارت سوخت | در تصمیمی تازه از سوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، بیش از ۵۳۰ هزار کارت سوخت غیرمعتبر از مدار خارج شده است. این اقدام بخشی از طرح ملی پایش لحظه‌ای زنجیره تولید تا توزیع فرآورده‌های نفتی است که با هدف مقابله با قاچاق گسترده سوخت و سوءاستفاده از کارت‌های غیرقانونی اجرا می‌شود.

طبق اعلام مقامات رسمی، اجرای این طرح توانسته روزانه حدود ۱.۳ میلیون لیتر صرفه‌جویی در مصرف بنزین ایجاد کند؛ عددی قابل توجه که نشان از ابعاد پنهان قاچاق سوخت در کشور دارد.

چرا کارت سوخت برخی از رانندگان غیرفعال شد؟

در دو ماه گذشته، با استفاده از تقاطع‌گیری سامانه‌های هوشمند سوخت، حمل‌ونقل و مالکیت خودرو، تعداد زیادی کارت سوخت غیرمعتبر شناسایی و مسدود شده‌اند.
به گفته‌ی پویا معارفی، مجری طرح پایش لحظه‌ای زنجیره تولید تا توزیع فرآورده‌ها،
بخش عمده‌ای از این کارت‌ها به خودروهایی تعلق داشته که:

• مدتی طولانی غیرفعال بوده‌اند،

• یا اطلاعات آن‌ها در سامانه با مشخصات مالک مغایرت داشته است،

• و در برخی موارد، کارت‌ها به‌صورت غیرقانونی خرید و فروش می‌شدند.

به همین دلیل، این کارت‌ها از رده خارج شده و در حال حاضر قابلیت سوخت‌گیری ندارند.

ابعاد قاچاق سوخت در ایران؛ روزانه تا ۳۰ میلیون لیتر!

طبق گزارش شرکت ملی پالایش و پخش، روزانه بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون لیتر سوخت قاچاق می‌شود که بیش از ۹۰ درصد آن مربوط به گازوئیل است.
علت اصلی این پدیده، اختلاف چشمگیر قیمت سوخت در داخل کشور با کشورهای همسایه است.

در برخی مرزها، قیمت هر لیتر گازوئیل تا ۱۰ برابر قیمت داخل ایران معامله می‌شود؛ همین موضوع انگیزه‌ای قوی برای قاچاقچیان فراهم کرده است تا از کارت‌های سوخت غیرواقعی یا جعلی برای برداشت سوخت مازاد استفاده کنند.

جزئیات طرح پایش لحظه‌ای سوخت

در طرح جدید پایش لحظه‌ای، دولت قصد دارد تمام مسیر تولید تا مصرف سوخت را تحت نظارت دیجیتال قرار دهد. طبق توضیحات مسئولان، این طرح شامل بخش‌های زیر است:

1. نصب ردیاب هوشمند روی ۱۷ هزار تانکر حمل سوخت
   تمام خودروهای حمل‌ونقل سوخت باید به سیستم GPS و پلمپ الکترونیکی مجهز شوند تا از مسیر تعیین‌شده خارج نشوند.

2. پایش ۱۴ هزار کیلومتر خطوط لوله نفت و گاز
   خطوط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی به سیستم‌های امنیتی، دوربین و سنسورهای نشتی مجهز می‌شوند تا از سرقت جلوگیری شود.

3. اتصال سامانه‌های سوخت به پلیس و گمرک
   سامانه هوشمند سوخت با بانک اطلاعاتی پلیس راهور و سامانه گمرک همگام‌سازی شده است تا از صدور کارت‌های غیرواقعی جلوگیری کند.

کارت سوخت غیرفعال برای چه کسانی بود؟

بر اساس گزارش رسمی شرکت ملی پالایش و پخش، کارت‌های سوختی که از مدار خارج شده‌اند، عمدتاً شامل سه دسته هستند:

پیامد حذف کارت‌های غیرمعتبر؛ صرفه‌جویی بزرگ ملی

با حذف بیش از ۵۳۰ هزار کارت سوخت غیرمعتبر، روزانه حدود ۱.۳ میلیون لیتر صرفه‌جویی در مصرف بنزین گزارش شده است.
این میزان صرفه‌جویی، معادل تامین سوخت روزانه برای بیش از ۴۰ هزار خودروی شخصی است.

کارشناسان اقتصادی معتقدند این اقدام علاوه بر کاهش قاچاق، می‌تواند در بلندمدت موجب ثبات بازار سوخت و کاهش فشار بودجه‌ای بر دولت شود.

واکنش‌ها به حذف کارت سوخت‌ها

واکنش‌ها در فضای مجازی نسبت به این اقدام متفاوت بوده است.
عده‌ای از کاربران از شفاف‌سازی و مقابله با کارت‌های جعلی استقبال کرده‌اند،
در حالی که برخی دیگر نگران غیرفعال شدن اشتباهی کارت‌های معتبر هستند.

شرکت ملی پالایش و پخش اعلام کرده است که:«در صورت بروز خطا در مسدودسازی کارت سوخت، مالکان می‌توانند با مراجعه به سامانه خدمات الکترونیکی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، نسبت به احیای کارت خود اقدام کنند.»

نحوه پیگیری وضعیت کارت سوخت

برای اطمینان از فعال بودن کارت سوخت، رانندگان می‌توانند از دو روش استفاده کنند:

1. مراجعه به سایت سامانه کارت سوخت به نشانی:
   https://smtc.ir
   در این بخش، با وارد کردن شماره VIN خودرو، وضعیت کارت سوخت نمایش داده می‌شود.

2. شماره‌گیری کد دستوری #۹۱۱۰
   با این کد می‌توانید وضعیت کارت خود را از طریق پیامک دریافت کنید.

در صورتی که کارت شما غیرفعال شده باشد، گزینه “درخواست صدور کارت جدید” در سامانه فعال خواهد شد.

تاثیر این طرح بر مصرف سوخت و بازار انرژی

با حذف کارت‌های غیرمعتبر و کنترل دقیق مسیر مصرف، میزان توزیع بنزین در کشور به شکل محسوسی کاهش یافته است.
کارشناسان حوزه انرژی بر این باورند که اگر این طرح ادامه پیدا کند، در میان‌مدت مصرف روزانه سوخت تا ۵ میلیون لیتر کاهش می‌یابد.

از سوی دیگر، قاچاقچیان سوخت که از کارت‌های اجاره‌ای استفاده می‌کردند، با این اقدام عملاً از چرخه خارج شده‌اند.

آینده کارت سوخت در ایران؛ حرکت به سمت سوخت‌گیری با کارت ملی؟

بر اساس اطلاعات دریافتی از وزارت نفت، در آینده نزدیک ممکن است کارت سوخت به کارت ملی هوشمند متصل شود.
در این صورت، هر شخص تنها با کارت ملی خود قادر به سوخت‌گیری خواهد بود و احتمال سوءاستفاده به حداقل می‌رسد.

این موضوع در مرحله بررسی فنی است و در صورت اجرا، تمام کارت‌های فعلی به تدریج حذف خواهند شد.

نتیجه‌گیری

طرح حذف کارت‌های سوخت غیرمعتبر، یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای مقابله با قاچاق سوخت در سال ۱۴۰۴ به شمار می‌رود.
با اجرای این طرح، شفافیت بیشتری در شبکه توزیع سوخت ایجاد شده و از هدررفت میلیاردها تومان منابع ملی جلوگیری می‌شود.
در عین حال، دولت باید سازوکار دقیقی برای احیای کارت‌های معتبر غیرفعال‌شده به اشتباه فراهم کند تا حقوق رانندگان تضییع نشود.